وبلاگ تاریخی و جغرافیایی  " ارگ ایران "

وبلاگ تاریخی و جغرافیایی " ارگ ایران "

مطالب و مقالات از وبسایت ارگ ایران www.arq.ir
وبلاگ تاریخی و جغرافیایی  " ارگ ایران "

وبلاگ تاریخی و جغرافیایی " ارگ ایران "

مطالب و مقالات از وبسایت ارگ ایران www.arq.ir

راهنمای تبدیل های واحد ها و مقیاس ها

راهنمای تبدیل های واحد ها و مقیاس ها

ادامه دارد و باز نویسی می شود،  نظر دهید و کم و بیش را بنویسید.

<><><><><><><><><> 

  تبدیل واحد های طولی:

*  1 میلیمتر     =    039 / 0       اینچ  *

*  1 اینچ         =   400 / 25 میلیمتر  *

*  1 اینچ         =   54 / 2    سانتیمتر  *

*  1 متر          =   093 / 1        یارد  *

*  1 فوت         =   333 / 0       یارد  *

*  1 فوت         =   12               اینچ  *

*  1 فوت         =   5 / 30    سانتیمتر  *

*  1 فوت         =   305 / 0        متر  *

*  1 یارد          =   3                 فوت  *

*  1 یارد          =   914 / 0        متر  *

*  1 یارد          =   44 / 91  سانتیمتر  *

*  1 کیلومتر     =   621 / 0         میل  *

*  1 میل           =   609 / 1   کیلومتر  *

*  1 میل           =  3 / 1609      متر  *

*  1 میل           =  1760           یارد  *

*  1 میل دریایی  =  6080          فوت  *

*  1 میل دریایی  =  5152 / 1     میل  *

<><><><><><><><><> 

 تبدیل واحدی های سطحی:

*  1 سانتیمتر      =   155 / 0          اینچ مربع  *

*  1 اینچ مربع     =   452 / 6    سانتیمتر مربع  *

*  1 متر مربع      =   764 / 10       فوت مربع  *

*  1 فوت مربع     =   093 / 0          متر مربع  *

*  1 متر مربع      =   196 / 1          یارد مربع  *

*  1 یارد             =   9                   فوت مربع  *

*  1 یارد مربع      =   8360      سانتیمتر مربع  *

*  1 یارد مربع      =   836 / 0          متر مربع  *

*  1 میل مربع       =   590 / 2    کیلومتر مربع  *

*  1 کیلومتر مربع  =   386 / 0          میل مربع  *

*  1 کیلومتر مربع  =   100                   هکتار  *

*  1 هکتار           =   01 / 0      کیلو متر مربع  *

*  1 هکتار           =   471 / 2               جریب  *

*  1 جریب            =   405 / 0              هکتار  *

*  1 جریب            =   740 / 4         یارد مربع  *

<><><><><><><><><> 

  تبدیل واحد های حجمی:

*  1 اینچ مکعب      =   387 / 16        سانتیمتر مکعب  *

*  1 پنت                =   568 / 0                         لیتر  *

*  1 لیتر                =   026 / 61              اینچ مکعب  *

*  1 لیتر                =   7598 / 1                      پاینت  *

*  1 لیتر                =   264178 / 0      گالن آمریکایی  *

*  1 لیتر                =   219975 / 0         گالن امپریال  *

*  1 لیتر                =   035316 / 0          فوت مکعب  *

*  1 لیتر                =   00629 / .        بشکه آمریکایی  *

*  1 متر مکعب        =   315 / 35              فوت مکعب  *

*  1 متر مکعب        =   17 / 264           گالن آمریکایی  *

*  1 متر مکعب        =   97 / 219             گالن امپریال  *

*  1 متر مکعب        =   2898 / 6         بشکه آمریکایی  *

*  1 کیلو لیتر           =   1000                            لیتر  *

*  1 کیلو لیتر           =   308 /0                 یارد مکعب  *

*  1 فوت مکعب        =   316 / 28                      لیتر  *

*  1 فوت مکعب        =   4805 / 7         گالن آمریکایی  *

*  1 فوت مکعب        =   2288 / 6            گالن امپریال  *

*  1 فوت مکعب        =   028317 / 0          متر مکعب  *

*  1 فوت مکعب        =   321                     اینچ مکعب  *

*  1 گالن آمریکایی    =   78533 / 3                     لیتر  *

*  1 گالن آمریکایی    =   82268 / 0           گالن امپریال  *

*  1 گالن آمریکایی    =   133681 / 0          فوت مکعب  *

*  1 گالن آمریکایی    =   0338095 / 0   بشکه آمریکایی  *

*  1 گالن آمریکایی    =   0037854 / 0         متر مکعب  *

*  1 گالن امپریال       =   42 / 277              اینچ مکعب  *

*  1 گالن امپریال       =   54592 / 4                     لیتر  *

*  1 گالن امپریال       =   160544 / 0         فوت مکعب  *

*  1 گالن امپریال       =   20094 / 1        گالن آمریکایی  *

*  1 گالن امپریال       =    028594 / 0  بشکه آمریکایی  *

*  1 گالن امپریال       =   0045461 / 0        متر مکعب  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   9702                    اینچ مکعب  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   984 / 158                     لیتر  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   44                    گالن آمریکایی  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   9726 / 34          گالن امپریال  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   6146 / 5         فوت مکعب  *

*  1 بشکه آمریکایی  =   15899 / 0       متر مکعب  *

<><><><><><><><><> 

 تبدیل واحد های وزنی:

*  1 گرم           =   035 / 0           اونس  *

*  1 اونس        =   35 / 28               گرم  *

*  1 پوند          =   453592 / 0  کیلو گرم  *

*  1 پوند          =   592 / 453         گرم  *

*  1 کیلو گرم    =   20462 / 2        پوند  *

*  1 پود روسی  =   380 / 16    کیلو گرم  *

*  1 کیلو گرم    =   061 / 0    پود روسی  *

*  1 تن           =   1000          کیلو گرم  *

*  1 خروار      =   300            کیلو گرم  *

*  1 خروار      =   100            من تبریز  *

*  1 خروار      =   64000            مثقال  *

*  1 ری          =   12               کیلو گرم  *

*  1 ری          =   4                 من تبریز  *

*  1 ری          =   2560               مثقال  *

*  1 کیلو گرم   =   1000                  گرم  *

*  1 من تبریز   =   3                  کیلو گرم  *

*  1 من تبریز   =   640                  مثقال  *

*  1 چارک      =   10                      سیر  *

*  1 چارک      =   750                    گرم  *

*  1 چارک      =   160                  مثقال  *

*  1 سیر        =   75                       گرم  *

*  1 سیر        =   16                     مثقال  *

*  1 مثقال       =   6875 / 4             گرم  *

*  1 مثقال       =   24                     نخود  *

*  1 نخود        =   1953 / 0             گرم  *

*  1 نخود        =   4                         گندم  *

*  1 گندم          =   0488 / 0             گرم  *

*  1 تن متریک  =   98421 / 0    تن بزرگ  *

*  1 تن متریک  =   10231 / 1   تن کوچک  *

*  1 تن متریک  =   6 / 2204             پوند  *

*  1 تن بزرگ  =   12 / 1           تن کوچک  *

*  1 تن بزرگ  =   01605 / 1    تن متریک  *

*  1 تن کوچک  =   892857 / 0   تن بزرگ  *

*  1 تن کوچک  =   907185 / 0  تن متریک  *

*  1 تن کوچک  =   2000                   پوند  *

<><><><><><><><><> 

  واحد های نیروی حرارت:

* 1 قوه اسب        =    550    فوت پوند در ثانیه  *

* 1 قوه اسب        =    746 / 0          کیلو وات  *

* 1 قوه اسب        =    014 / 1         اسب بخار  *

* 1 اسب بخار       =    542    فوت پوند در ثانیه  *

* 1 اسب بخار       =    986 / 0          قوه اسب  *

* 1 اسب بخار       =    736 / 0         کیلو وات  *

* 1 کیلو وات        =    1000                   وات  *

* 1 کیلو وات        =    340 / 1          قوه اسب  *

* 1 کیلو وات        =    359 / 1         اسب بخار  *

* 1 کیلو وات        =    737      فوت پوند در ثانیه  *

<><><><><><><><><> 

واحد های انگلیسی:

* 1 واحد حرارتی          =   252            کیلو گرم کالری  *

* 1 واحد حرارتی           =   393 / 0  قوه اسب در ساعت *

* 1 واحد حرارتی           =    293 / 0     کیو وات ساعت  *

*  1000 کیلو گرم کالری  =    3068          واحد حرارتی  *

*  1000 کیلو گرم کالری  =  559 / 1  قوه اسب در ساعت  *

*  1000 کیلو گرم کالری  =  163 / 1     کیلو وات ساعت  *

*  کیلو وات ساعت            =   3411          واحد حرارتی  *

*  کیلو وات ساعت           =   1340   قوه اسب در ساعت  *

*  کیلو وات ساعت           =   6 / 859     کیلو گرم کالری  *

<><><><><><><><><> 

اندازه استاندارد کاغذ با واحد میلیمتر:

A Series                            B Series

*  A0  =  841  @ 1189  *  <><><> *  B0  =  1000  @  1414  *

*  A1  =  594  @  841   *  <><><> *  B1  =   707   @  1000  *

*  A2  =  420  @  594   *  <><><> *  B2  =   500   @   707   *

*  A3  =  297  @  420   *  <><><> *  B3  =   353   @   500   *

*  A4  =  210  @  297   *  <><><> *  B4  =   250   @   353   *

*  A5  =  148  @  210   *  <><><> *  B5  =   176   @   250   *

*  A6  =  105  @  148   *  <><><> *  B6  =   125   @   176   *

*  A7  =   74   @  105   *  <><><> *  B7  =    88    @   125   *

*  A8  =   52   @   74    *  <><><> *  B8  =    62    @    88    *

<><><><><><><><><> 

جدول تبدیل واحد ها

* 1 پینت =   568/ 0   لیتر          ***  1 سانتیمتر =   0394 / 0  اینچ

* 1  لیتر =   219 / 0   گالن             ***  1 میلیمتر =   039 / 0  اینچ

* 1 گالن =   546 / 4   لیتر              ***  1 اینچ =   4 / 25   میلیمتر

* 1  انس =   350 / 28  گرم              ***  1 اینچ =   54 / 2سانتیمتر

* 1  گرم =   035 / 0   انس              *** 1 سانتیمتر =  393 / 0 اینچ

* 1 کیلو گرم =   204 / 2  پوند               *** 1 متر =   093 / 0  یارد

* 1 پوند =   453 / 0  کیلو گرم               *** 1 یارد =   914 / 0  متر

* 1 پوند =   59 / 453  گرم              ***  1 یارد =   44 / 91 سانتیمتر

* 1 گرم =   00221 / 0  پوند             *** 1 کیلو متر =   621 / 1 مایل

* 1 گرین =   065 / 0  گرم                ***  1 مایل =   609 / 1  کیلومتر

* 1 گرم =   43 / 15  گرین                     *** 1 مایل =   3 / 1609 متر

* 1 پود روسی = 380 / 16کیلو گرم           ***  1 فوت =   305 / 3  متر

* 1 کیلوگرم = 061 / 0  پود روسی                *** 1 متر = 281 / 3  فوت

* 1 تن =   1000    کیلو گرم          *** 1 سانتیمتر مربع =  155 / 0  اینچ

* 1 خروار =   300  کیلو گرم         *** 1 اینچ مربع =   452 / 6  سانتیمتر

* 1 خروار =   100  من تبریز     *** 1 متر مربع =   764 / 10  فوت مربع

* 1 ری =   12  کیلو گرم             *** 1 متر مربع =   196 / 1  یارد مربع

* 1 ری =   3   من تبریز              *** 1 یارد مربع =   836 / 0  متر مربع

* 1 ری =   2650  مثقال                      *** 1 هکتار =   471 / 2  اکر

* 1 کیلو گرم =   1000  گرم                  *** 1 اکر =   404 / 0  هکتار

* 1 من تبریز =   3  کیلو گرم        *** 1 مایل مربع =   590 / 2  کیلو متر

* 1 من تبریز =   640  مثقال          *** 1 کیلومتر مربع =   386 / 0 مایل

* 1 چارک =   10  سیر                 *** 1 متر مکعب =   315 / 35  فوت

* 1 چارک =   750  گرم          *** 1 فوت مکعب =   0283 / 0  متر مکعب

* 1 چارک =   160  مثقال          *** 1 سانتیمتر مکعب =   061 / 0  Cu in

* 1 سیر =    75  گرم              *** 1 متر مکعب =   308 / 1  یارد مکعب

* 1 سیر =    16  مثقال             *** 1 یارد مکعب =   764 / 0  متر مکعب

* 1 مثقال =   6875 / 4     گرم               *** 1 جریب =   405 / 0  هکتار

* 1 مثقال =   24  نخود                        *** 1 هکتار =   471 / 2  جریب

* 1 نخود =   1953 / 0  گرم            ***  1 اینچ مکعب =   0164 / 0  لیتر

* 1 نخود =   4  گندم                        *** 1 لیتر =   03 / 61  اینچ مکعب

* 1 گندم =   0488 / 0  گرم                    *** 1 لیتر =   759 / 1  پینت

<><><><><><><><><> 

Heat Flow Rate :

Btu / H      @      0.2931           =    Watt

Kcal / H       @     1.163             =    Watt

Horsepower (Boiler)   @   9.81         =    KW

Horsepower (U.K)    @   0.7457           =   KW

Ton, refrig. (12000 Btu / H)   @  * 3.517  =   KW

Lb / H (Steam at 212 F)      @     0.284    =   KW

U (Btu / H.ft.F)     @     5.6783    =   U (W/m.K)

Volume :

Gallon (U.S. liquid)      @      3.7854   =  Liter

Flow Rate :

Gallon / Min (G.P.M)   @   0.0631  =   L / Sec

GPM     @   0.0000631    =  M3 / Sec

GPM      @       0.2272       =    M3 / H

GPH     @     0.003785     =    M3 / H

M3 / H      @      0.2778        =    L / Sec

Cu. Ft / Min (CFm)    @    1.698   =   M3 / H

CFM     @    0.4719       =    L / Sec

Lenght :

Inch         @            25.4        =    MM

Ft         @            0.3048      =       M

Velocity :

Ft / Min (FPM)    @   0.005008     =    M / Sec

Ft / Sec     @      0.3048      =    M / Sec

Mass :

Lb (mass)       @      0.4536       =         Kg

Force :

Lb (force)        @               4.45 =          N

Pressure :

Lb (force) / In (PSI)       @            6.895 =      Kpa

PSI    @         0.06895 =      Bar

Bar    @                 100 =     Kpa

Atmosphere    @             101.3 =      Kpa

PSI    @    0.703  =   M of. water

Ft of water    @               2.989 =      Kpa

Inch of water      @             0.2491 =      Kpa

* =   3.968  =  Btu

<><><><><><><><><> 

ارزش حرارتی سوخت های مختلف بصورت تقریبی:

شرح                   *        واحد     *    نفت سفید   *   نفت گاز    *    نفت کوره    *   گاز مایع    *

وزن مخصوص      *                  *   7900 / 0   *   839 / 0  *   9040 / 0   *   5605 / 0 *

ارزش حرارتی       *    kcal/kg   *     11000   *  10700   *    10200    *    12000  *

ارزش Gross        *  kcal/ lit    *    8700     *    9000   *     9200    *

ارزش حرارتی ناویژه * kcal/kg   *  10300  *  10100   *   9600  *

ارزش حرارتی ویژه *  kcal/ lit   *   8150   *   8500    *   8700  *

#                      *   Lit         *   158 / 1  *   115 / 1  *  087 / 1 *

##                   *  M3          *  864 / 0  *   897 / 0   *  920 / 0  *

###                * Lit            *  323 / 1  *   271 / 1   *  242 / 1  *

####             *   M3         *   775 / 0  *   785 / 0   *  805 / 0 *

* ارزش حرارتی برق              *   Kcal/Kw  *  860      *

* ارزش حرارتی گاز طبیعی       *  Kcal/M3   *  9000    *

* ارزش حرارتی ویژه گاز طبیعی * Kcal/M3    *  9500    *

# حجم معادل با یک متر مکعب گاز،  مقایسه حجم بر اساس بازده حرارتی مساوی فراورده.

# حجم گاز طبیعی معادل با یک لیتر، مقایسه حجم بر اساس بازده حرارتی مساوی فراورده.

# # حجم معادل با یک متر مکعب گاز،  مقایسه حجم بر اساس بازده گاز طبیعی و مایع (80 درصد) و نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره (70 درصد)، برق (100 درصد).

### حجم گاز طبیعی معادل با یک لیتر،  گاز مایع شامل C3 بمقدار  30 درصد، C4 بمقدار 70 درصد.

 <><><><><><><><><>

تبدیل کیلو وات به اسب بخار:

*  KW  <><><> HP  *****  KW <><><> HP  *

*  0.06        =      1/12  *****   18.5       =         25  *

*  0.09        =       1/8   *****    22         =         30  *

*  0.12        =       1/6   *****    30         =         40  *

*  0.18        =       1/4   *****    37         =         50  *

*  0.25        =       1/3   *****    45         =         60  *

*  0.37        =       1/2   *****    55         =         75  *

*  0.55        =       3/4   *****    75         =       100  *

*  0.75        =       1      *****    90         =        125  *

*  1.1          =       1.5   *****    110       =        150  *

*  1.5          =       2      *****    132       =        175  *

*  2.2          =       3      *****    160       =         200  *

*  3             =       4      *****    200       =         270  *

*  4             =       5.5   *****    250       =         340  *

*  5.5          =       7.5   *****    315       =         430  *

*  7.5          =       10    *****    355       =         480  *

*  11           =       15    *****    400       =         545  *

*  15           =       20    *****     **        *           **  *

اندازه استاندارد کاغذ با واحد میلیمتر:

A Series                            B Series

*  A0  =  841  @ 1189  *  <><><> *  B0  =  1000  @  1414  *

*  A1  =  594  @  841   *  <><><> *  B1  =   707   @  1000  *

*  A2  =  420  @  594   *  <><><> *  B2  =   500   @   707   *

*  A3  =  297  @  420   *  <><><> *  B3  =   353   @   500   *

*  A4  =  210  @  297   *  <><><> *  B4  =   250   @   353   *

*  A5  =  148  @  210   *  <><><> *  B5  =   176   @   250   *

*  A6  =  105  @  148   *  <><><> *  B6  =   125   @   176   *

*  A7  =   74   @  105   *  <><><> *  B7  =    88    @   125   *

*  A8  =   52   @   74    *  <><><> *  B8  =    62    @    88    *

<><><><><><><><><> 

میله گرد ساده و آجدار

ردیف *  قطر MM *  پیرامون CM  *  سطح مقطع CM2 *  وزن هر متر KG/M *

1     =       6                 1.89                  0.28                        0.222

2     =       8                 2.51                    0.5                        0.395

3     =       10               3.16                  0.79                        0.617

4     =       12               3.77                  1.13                        0.888

5     =       14               4.40                  1.54                          1.21

6     =       16               5.03                  2.01                          1.58

7     =       18               5.65                  2.54                          2.00

8     =       20               6.28                  3.14                          2.47

9     =       22               6.91                    3.8                          2.98

10   =       25               7.85                   4.91                         3.85

11   =       28                8.8                    6.16                         4.83

12   =       32               10.1                   8.04                         6.31

13   =       36               11.3                   10.2                         7.99

14   =       40               12.6                   12.6                         9.87

<><><><><><><><><> 

ادامه دارد و باز نویسی می شود،  نظر دهید و کم و بیش را بنویسید.

کلیک کنید:  فرهنگ نام های ایرانی

کلیک کنید:  فرهنگ واژه های پارسی

کلیک کنید:  فرهنگ واژه های سیاسی

    توجه:  اگر وبلاگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  وبلاگ انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

    جنبش برداشت دروغها از تاریخ ایران:  حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ،  حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ،  و مقالات مهم مانند،  سنت گریزی و دانایی قرن 21،  و دروغ های تاریخ عرب،  تاریخ مغول،  تاریخ تاتار،  و گفتمان تاریخ،  و جدید ترین بررسی های تاریخی در وبلاگ:

http://www.ravid.ir

فرهنگ واژ گان فارسی به پارسی

فرهنگ واژ گان فارسی به پارسی

   پیش گفتار

      در اینترنت و بصورت گسترشی فرهنگ واژه های زبان پارسی ندیدم،  به همین جهت در فرصت هایی این فرهنگ را گرد آوری می کنم و می نویسم،  و به مرور پست می نمایم.  من در نوشته ها و مقالاتم از هر دو گونه واژه فارسی و پارسی بنا به نیاز جمله استفاده می کنم،  ولی تا آنجا که بتوانم در نوشته های زبان فارسی از واژه های بیگانه استفاده نمی کنم.  باید توجه داشت واژه ها و یا لغاتی که بعضی می پندارند عربی می باشد،  اشتباه است،  آن واژه ها فارسی هستند،  در واقع پرداخته و عمل آمده توسط دانشمندان فارسی زبان در طول تاریخ بوده اند.  البته همانگونه که در سخن وبلاگ نوشته ام می بایست در فرهنگستان دانش مربوطه،  تعریف نو برای واژه ها و واژه پردازی باشد.  همانندی از اشتباه در نگارش بگویم،  در کتاب های قانونی ایران به فراوانی واژه هایی وجود دارند،  که به هیچ شکل و تعریف فارسی و یا پارسی نمی باشند،  بلکه کاملاً عربی و به زبان بیگانه هستند.  واژه هایی هستند با مفهوم های پیچیده در میان نوشته های فارسی آن کتاب قانون،  که بسیاری از مردم حتی قانون مندان به خوبی آنها را درک نمی کنند،  و گاه برای آنها معانی و تعریف های مختلفی می گویند.  لازم است نسبت به باز نویسی و پالایش و پاکسازی و درست نویسی آنها اقدام و پیگیری شود.

      این فرهنگ به ترتیب حروف الفبا،  قابل افزودن و جا گذاری مجدد در میان ردیفها می باشد،  در ضمن یاد آوری نمایم کپی برداری از مطالب و مقالات وبلاگ انوش راوید آزاد می باشد،  و باعث خوشحالی است.  عزیزانی که درباره واژه های پارسی پژوهش و تحقیق می کنند،  و یا بخشی از این نوشته در وبهای شان می باشد،  خواهشمندم بفرمایند تا تارنمای آنها را در پیوند وبلاگ قرار دهم.

 

     آ

آباژور =  نورتاب

آخر‌الامر =  سرانجام

آخر =  پایان

آخرت =  رستاخیز

آخرین =  واپسین

آرشیو =  بایگانی

آزمایشات =  آزمایش‌ها

آس =  تک‌خال

آسانسور =  بالابر

آل بویه =  خاندان بویه

آلت قتاله =  کُشت‌افزار

آن را باطل کردم =  آن را تباه کردم

آنطور =  آن گونه

آنوقت =  آن گاه

 

     الف

ائتلاف =  همایه

ابتدا =  نخست

ابتدایی ‌ترین =  ساده‌ترین

ابتلاء =  دچاری

ابتکار =  نوآوری

ابدیت =  همیشگی

ابن سینا =  پور سینا

اتباع =  شهروندان

اتحاد =  همبستگی

اتفاق افتاد =  رخ داد

اتفاق افتادن =  رخ دادن

اتفاقات =  روی‌دادها

اتوماتیک =  خودکار

اتومبیل =  خودرو

اجتناب =  دوری

اجتناب ‌ناپذیر =  پیش ‌گیری ‌ناپذیر

اجرت =  دست‌مزد

اجناس =  کالاها

اجیر =  مزدور

احترام =  ارج

احتمالا =  شاید، چه بسا

احتیاج =  نیاز

احتیاط =  پروا

احدی =  هیچ‌کسی

احسان =  نکویی

احسنت، براوو یا باریکلا =  آفرین

احضار کردن =  فرا خواندن

دعوت کردن =  فرا خواندن

احیانا =  شاید

اخاذی =  زورگیری

اخبار =  تازه‌ها

اختراع =  نوآوری

اختلاط =  درهمی

اختناق =  خفگی، فشار، تنگنا

اخذ =  دریافت

اخطار =  هشدار

اخلاف =  جانشینان

اخوت =  برادری

اخوی =  برادر

اخیر التأسیس =  نوبنیاد، نوساز

اخیرا =  به تازگی

ادوار =  دوره‌ها

اذان =  بانگ نماز

اذیت =  آزار

ارائه طریق کردن =  پیشنهاد کردن

ارائه کرد =  رو کرد

اراضی =  زمین‌ها

ارامنه =  ارمنیان

اربعین =  چله

ارتجاع =  واپس ‌گرایی

ارتعاش =  لرزش

ارتفاع =   بلندی

ارزاق =  خواروبار

ارسال کردن=   فرستادن

ارشد =  بزرگ‌تر

ارفاق =  آسان‌گیری

ارکان =  پایه‌ها

ارکستر =  هم‌نوازی

اریکه =  تخت

اریکه‌ فرمان ‌روایی =  تختِ فرمان ‌روایی

از اوایل =  از آغاز

از این جهت =  از این رو

از این طریق =  از این روش

از این قبیل =  از این دست

از این نظر =  از این رو

از آن جمله =  از آن میان

از آن روز به بعد =  پس از آن روز

از بین بردن =  از میان بردن

از جانب =   از سوی

از جمله =  از دسته، از آن‌گونه

از حیث =  از دید

از طرف دیگر =  از سوی دیگر

از طریق =  از راه

از قدیم =  از دیر باز

ازدواج =  زناشویی

اساس =  بنیاد

اساسنامه =  بنیادنامه

اساسی =  بنیادی، بنیادین

اسبق =  پیشین

اسپری =  افشانه

استبداد = تک ‌سالاری، خود کامگی

استحصال =  برداشت

استحضار =  آگاهی

استحقاق =  شایستگی، سزاواری

استحمام =  خودشویی

استحکامات =  سنگر بندی‌ها

استدعا می‌کنم =  خواهش یا درخواست می‌کنم

استراتژی =  راه ‌برد

استراتژیک =  راه ‌بردی

استراحت کردن =  آسودن، درازکشیدن

استراق سمع =  شنود

استرداد =  واپس ‌داد

استشمام =  بو کردن، بوییدن

استشهاد =  گواهی

استعفا =  کناره‌گیری

استعمال =  کاربرد

استفاده از =  به کار گیری

استفاده =  کاربرد

استقامت =  پایداری

استقبال =  پیشباز

استقرار =  برپایی

استقلال =  خودسالاری

استمرار =  ادامه، پیوستگی

استناد =  گواه‌مندی

استنباط =  برداشت

استهزاء =  ریشخند

استهلاک =  فرسایش

استیجاری =  کرایه‌ای

استیضاح =  بازخواست

استیلاء =  چیرگی

اسرار =  رازها

اسراف =  ریخت‌و‌پاش

اسطوره =  افسانه

اسقاطی =  ناکارآمد

اسلاف =  یشینیان‌، گذشتگان

اسلحه =  جنگ‌افزار

اسم = نام

اسهال =  شکم ‌روش

اسکله =  بارانداز

اسیر =  برده‌، دست‌گیر

اشاعه =  گسترش

اشتباها =  ندانسته

اشتغال =  کارگماری

اشرار =  آشوبگران

اشراف =  بزرگان، بزرگواران

اشعار =  سروده‌ها

اشکال =  خرده

اصحاب =  یاران

اصرار =  پافشاری

اصطلاحات =  واژگان

اصطکاک =  سایش

اصفهان =  اسپهان‌، اسپاهان

اصل =  ریشه، بن، بیخ

اصولی =  بنیادی‌، بنیادین

اصیل =  ریشه‌دار

اضافه کردن =  افزودن

اضطراب =  پریشانی

اضمحلال =  نابودی

اطاعت =  پیروی‌، فرمانبرداری

اطاعت می‌شود =  به روی چشم

اطاق =  اتاق

اطراف =  گوشه‌ها، کناره‌ها

اطرافیان =  خویشان‌، نزدیکان

اطریش =  اتریش

اطلاع =  آگاهی

اطلاع ثانوی =  آگهی پس از این

اطلاعات =  داده‌ها

اظهار داشت =  بازگو کرد

اظهار نظر =  بازگویی دیدگاه

اعتبار نامه =  استوار نامه

اعتدال =  میانه‌روی

اعتقادات =  باورها

اعتماد به نفس =  خودباوری

اعتماد متقابل =  هم‌باوری

اعجاب انگیز =  شگفت‌انگیز

اعدام کردن =  سر به نیست کردن

اعراب (عرب‌ها) =  تازیان

اعزام =  گسیل

اعلام کردن =  آگاه کردن

اعلان =  آگهی

اعیاد =  جشن‌ها

اغتشاش =  آشفتگی

اغلب =  بیشتر

افتتاح =  گشایش

افتخار =  سربلندی

افتضاح =  رسوایی

افراد =  کسان

افرادی که =  کسانی که

افراط =  فراخ‌روی

افسوس =  دریغا

افقی =  ستانی

اقامت =  ماندن

اقبال =  بخت

اقتباس از ... =  برگرفته از ...

اقدام نمودن =  دست زدن

اقصی نقاط جهان =  سرتاسر گیتی

اقصی نقاط دنیا =  سرتاسر جهان

اقصی نقاط مملکت =  سرتاسر کشور

اقلام =  نمونه‌ها

اقلیت =  کمتری

الان =  اکنون

البسه =  پوشاک

الحاق =  پیوست

الی یا لغایت =  تا

اما =  ولی

امام =  پیشوا

امام جماعت =  پیش ‌نماز

امتحان =  آزمون

امتحان کردن =  آزمودن، آزمایش کردن

امتداد =  راستا

امتناع =  خودداری، پرهیز

امتناع کردن =  خودداری کردن

امثال =  همانند

امداد =  یاری رسانی

امدادگر =  یاری رسان

امر =  فرمایش

امرار معاش =  گذران زندگی

امرتان =  فرمایشتان

امریه= = فرمان‌ نامه

امکان ‌پذیر =  شدنی

انبیاء =  پیامبران، پیغمبران

انتخاب =  گزینش

انتخابات =  گزیدمان

انتصاب =  گماشتن، گمایش

انتظار =  چشم‌داشت

انتظار داشتن=  چشم ‌داشتن

انتظار می رود = پیش ‌بینی می‌شود

انتقاد کردن =  خرده‌گیری، خرده گرفتن

انتقام =  کین‌خواهی

انجماد =  یخ زدن، فسردن

انحاء =  روش‌ها

انحراف =  لغزش

انحرافات =  کژی‌ها

انزوا =  گوشه ‌گیری

انسجام =  هماهنگی

انشاء الله =  به امید خدا

انصراف دادن =  کناره‌ گرفتن

انعطاف =  نرمش

انعقاد خون =  لختگی خون

انعکاس =  بازتاب

انفجار =  پکیدن، پکش

انفرادی =  تنهایی

انفصال =  جدایی

انهار =  رودها

انهدام =  نابودی

انواع =  گونه‌ها

اهالی بوشهر =  مردمان بوشهر

اهتمام =  کوشش

اهدا کردن =  پیشکش کردن

اواسط =  میانه‌ها

اوباش =  ناکس

اول ـ اولاً =  نخست

اولاد =  فرزندان

اولویت =  نخستینگی

اولین =  نخستین

اکاذیب =  دروغ‌ها

اکتفاء =  بسنده

اکتفاء کردن =  بسنده کردن

اکثر قریب اتفاق =  بیش‌تر

اکثرا =  بیش‌تر

اکثریت =  بیش ‌تری

ایاب ‌و ‌ذهاب =  رفت ‌و ‌آمد

ایالت =  استان، فرمان ‌روایی

ایام =  روزها

ایجاد اشتغال =  کارآفرینی

ایجاد =  برپایی

ایجاد شده =  برپا شده

ایجاد کردن =  پدید آوردن

ایده‌ آل =  آرمانی

ایده ‌آلیست =  آرمان‌ گرا

ایده ‌آلیسم =  آرمان گرایی

ایرانی ‌الاصل =  ایرانی ‌تبار

ایرانیت =  ایرانی‌ گری

ایمان =  باور، باور داشت

این طور =  این گونه

ایندکس =  نمایه

 

     ب

با اصل و نسب=  با ریشه

با تشکر =  با سپاس

با تقوی =  پرهیزگار

با تمام =  با همه

با قابلیت=  با توانایی

با لیاقتی=  شایستگی

باجناق = هم‌ریش

بارز =  آشکار، پدیدار

باطل =  نادرست، تباه

باطنی =  درونی

باعث =  مایه

باقیمانده =  مانده

بالاجبار =  به ناچار

بالاخره =  سرانجام

بالاخص =  به‌ویژه

بالعکس =  وارون

بالقوه =  نهفته، خفته

بالکن =  ایوان

باکِره =  دوشیزه

بحبحه =  هنگامه

بحث و تبادل نظر =  گفتمان

بحر خزر =  دریای مازندران

بحران =  چالش

بخیل =  چشم تنگ

بد جنس =  بد نهاد

بدعت =  نوآوری

بدن =  تن

بدو =  آغاز

بدون شک =  بی گمان

بدون فوت وقت =  بی درنگ

بدیل =  همتا

بدین طریق =  بدین روش

بذر پاشیدن =  تخم پاشیدن

بذله گو =  شوخ

بر اساس =  بر پایه

بر عهده =  بر دوش

بر مبنای =  بر پایه

براق =  درخشان

برای مثال =  برای نمونه

برخی مواقع =  گاهی

برعکس =  وارونه

برقرار =  پایدار، استوار، برپا

برودت =  سرما

برودتی =  سرمایشی

برکه =  آبگیر

بزاق =  آب دهن

بسط دادن =  باز کردن 

بسط =  گسترش

بسمه تعالی =  به نام خدا

بسهولت =  به آسانی

بشارت دادن =  مژده دادن

بشاش =  خندان

بشر =  آدمی

بصیرت =  بینش

بعد =  پس

بعدها =  در آینده

بعضا =  گاهی

بعضی اوقات =  هر از چند گاهی

بعضی =  برخی

بعضی مواقع =  گاهی

بعضی وقتها =  گاهی

بعید =  دور

بلاتکلیف =  بی‌برنامه

بلاتکلیفی =  بی‌برنامگی

بلاغت =  شیوایی

بلافاصله =  بی‌درنگ

بنیان =  بنیاد

بنیانگذار =  بنیادگذار

به اتفاق =  همراه

به احتمال زیاد =  به گمان بسیار

به این ترتیب =  بدین سان

به تدریج =  کم کم

به تفصیل =  به گستردگی

به حق =  به سزا

به خصوص =  به ویژه

به زعم =  به‌ باور

به سرعت =  با‌شتاب

به طور قطع =  بی‌گمان

به ظن من =  به گمان من

به عبارتی =  به گفته‌ای

به علاوه =  افزون بر آن

به غیر از اینکه =  جدا از این که

به قول =  به گفته

به لحاظ =  از دید

به مثابه =  به مانند

به منظور =  برای

به موازات =  هم ‌راستا

به نحو =  به گونه

به نحوی =  به گونه‌ای

به هر حال =  به هر روی

به هر صورت =  به هر روی

به همین خاطر =  از این رو

به همین دلیل =  از این روی

به هیچ عنوان =  به هیچ روی

به واقع =  به راستی

به وجود آوردن =  پدید آوردن

به وجود آورنده =  پدیدآورنده

به وسیله =  بدست

به وضوح =  به روشنی

به وفور =  فراوان

به وقوع پیوست =  رخ‌داد

به کرات =  بارها

بهت =  گیجی

بوران = برف ‌باد

بولتن =  گزارش‌نامه

بوکس =  مشت ‌زنی

بکر =  دست ‌نخورده

بی احتیاط =  بی ‌پروا

بی احساس =  سن‌گدل

بی اصل =  بی ریشه

بی اصل و نسب =  بی ریشه

بی اعتبار =  بی ارزش

بی اعتقاد =  نا باور

بی اعتقادی =  نا باوری

بی اعتنا =  روی‌ گردان

بی اعتنایی =  روی ‌گردانی

بی انتها =  بی ‌پایان

بی انضباطی =  نا به سامانی

بی بدیل =  بی‌ همتا

بی بضاعت =  تهی‌ دست

بی تامل =  بی ‌درنگ

بی تدبیر =  نا بخرد

بی تدبیری =  نا بخردی

بی ترتیب =  درهم

بی تردید =  بی ‌گمان

بی تردید =  بی ‌گمان

بی توجه =  بی ‌پروا

بی جرات =  بزدل

بی جواب =  بی‌ پاسخ

بی حد و حصر =  بی‌ اندازه

بی حساب =  بی‌ شمار

بی حواس =  پریشان

بی حوصلگی =  بی ‌تابی

بی حوصله =  بی‌ تاب

بی خبر =  سرزده، نا آگاه

بی خبر =  نا آگاه

بی خبری =  نا آگاهی

بی رحم =  سنگدل

بی رقیب =  بی ‌مانند

بی روح =  بی ‌جان

بی سلیقگی =  بد پسندی

بی سلیقه =  بد پسند

بی شباهت =  نا همانند

بی شعور = نادان

بی شک =  بی ‌گمان

بی صبر =  نا شکیبا

بی صبری =  نا شکیبایی

بی عدالتی =  بی ‌دادگری

بی فایده =  بیهوده

بی قرار =  بی‌تاب

بی قراری =  بی‌تابی

بی لیاقتی =  ناشایستگی

بی نظمی =  نا به سامانی

بی نظیر =  بی‌همتا، بی‌مانند

بی کفایتی =  ناشایستگی

بیان کردن =  بازگو کردن

بیش از حد =  بیش از اندازه

بیعانه =  پیش ‌پرداخت

بین المللی =  جهانی، فرامرزی

بین النهرین =  میان ‌رودان

بین =  میان

بینهایت =  بی‌کران

بیوگرافی =  زندگی‌نامه، سرگذشت

 

     پ

پاراگراف =  بند

پارتیشن =  دیوارک

پارکینگ =  خودروگاه

پاساژ (فرانسوی) =  تیمچه

پاسپورت =  گذرنامه

پانسمان =  زخم ‌بندی

پاورقی =  زیر نویس

پر تعداد =  پر شمار

پر تحمل =  پر تاب

پر تعداد =  پر شمار

پر ثمر =  پر بار

پرنس =  شاه‌زاده

پرنسس =  شاه‌دخت

پروژکتور =  نورافکن

پروسه =  فرآیند

پستچی =  نامه ‌رسان

پلیس =  شهربانی

پمپ =  مکنده

پیش ‌شرط =  پیش ‌نیاز

 

     ت

تا به حال =  تا کنون

تا حالا =  تا کنون

تا حدودی =  تا اندازه‌ای

تا حدی =  تا اندازه‌ای

تابعیت ایران =  شهروندی ایران

تاثرآور =  دل‌خراش

تاثیر =  کارایی

تاثیر‌گذار =  کارساز

تاجر =  بازرگان

تاخیر =  دیرکرد

تارک دنیا =  جهان‌رها

تاسف بار =  اندوه‌بار

تاسف =  افسوس

تاسیس =  راه‌اندازی

تاسیس کردن =  پایه گزاری کردن

تالم =  اندوه

تامل = درنگ

تاکید =  پا فشاری

تاکید کرد =  پا فشاری کرد

تألیف شده  =  نوشته شده

تبادل نظر =  گفتگو، گفتمان

تبحر =  چیرگی

تبریزی الاصل =  تبریزی تبار

تبریک =  شادباش، شاباش

تبسم =  لبخند

تبعات =  پیامدها

تبعه ایران =  شهروند ایران

تبعیت =  پیروی

تبعیت کردن =  پیروی کردن

تجار =  بازرگانان

تجارت ـ تجاری =  بازرگانی

تجانس =  همگنی

تجاوز =  دست درازی

تجدید نظر =  بازنگری

تجربه کردن =  آزمودن

تجزیه طلب  =  جدایی‌ خواه

تجزیه و تحلیل =  موشکافی

تجمع =  گردهمایی

تجمع کنندگان =  گردآمدگان

تجهیزات =  ساز و برگ

تحت اللفظی =  واژه به واژه

تحت فشار =  زیر فشار

تحت لوای =  زیر درفش

تحتانی =  زیرین

تحرک =  جنبش

تحریک کننده =  برانگیزاننده

تحسین برانگیز =  آفرین‌انگیز

تحصن =  بست

تحصن کردن =  بست نشستن

تحصنگاه =  بست‌گاه

تحقیر =  خوارداشت

تحقیق =  پژوهش

تحقیقاتی =  پژوهشی

تحمل =  بردباری

تحمل نمی کند =  بر نمی تابد

تحمل کرد =  تاب آورد

تحول =  دگرگونی

تحولات =  دگرگونی‌ها

تخریب =  ویرانی

تخصص = سررشته، کاردان

تخطی =  لغزش

تخلیه =  تهی ‌سازی

تخمین =  برآورد

تخیل =  پنداشت، پندار

تداوم =  ادامه

تدبیر =  راه‌کار

تدریجا =  کم‌کم

تدوین =  گردآوری

تذکر =  یادآوری، گوشزد

تراس =  ایوان

ترافیک =  شدامد

تربیت =  پرورش

تربیت کردن =  پرورش دادن

ترجمه =  برگردان

تردد = آمد و شد

تردید =  دودلی، گمان

ترشح =  تراوش

ترغیب کند =  وا‌دارد

ترقی =  پیشرفت

ترمینال =  پایانه

ترویج =  گسترش

تسامح =  رواداری

تساوی =  برابری

تسبیح =  دستگرد

تست =  آزمایش

تسطیح =  هموارسازی

تسلسل =  زنجیرواری

تسلط =  چیرگی

تسلیحاتی =  جنگ افزاری

تسکین =  آرامش

تشریح =  کالبد شناسی

تشریفات =  آیین‌ها

تشویق =  دلگرمی

تشکر =  سپاسگزاری

تصادف =  برخورد

تصادم =  برخورد

تصحیح کردن =  درست کردن

تصدیق =  گواهینامه

تصفیه =  پالایش

تصور =  انگاشت، انگار

تصور =  گمان، پنداشتن

تضاهرات  =  راهپیمایی

تظاهر =  خود نمایی

تعادل =  ترازمندی

تعجب =  شگفتی

تعجب آور =  شگفتی آور

تعجیل =  شتاب کردن

تعداد =  شمار

تعداد محدودی =  شمار اندکی

تعدادی =  شماری، چندی

تعرض =  درازدستی

تعقیب =  پیگیری، دنبال

تعلق خاطر =  وابستگی

تعلیم =  آموزش

تعهدنامه =  پیمان نامه

تعویض =  جایگزینی، جای

تغییر کرد =  دگرگون شد

تغییرات =  دگرگونی‌ها

تفتیش =  بازجویی

تفحص = پیکاوی

تفرجگاه =  گردشگاه

تفریق =  کاهش

تفنگچی =  تفنگدار

تفویض =  سپردن

تفکیک =  جدا سازی

تقاضا =  درخواست

تقاطع =  برشگاه

تقبل کردن =  پذیرا شدن

تقدم =  پیشینگی

تقدیر یا قسمت =  سرنوشت

تقدیم کردن =  پیش کش کردن

تقرب =  نزدیکی

تقریبا = نزدیک، کم و بیش

تقسیم =  بخش

تقلب =  دغلی

تقلید =  دنباله روی

تقلیل =  کاهش

تقلیل دادن =  کاستن

تقوی = پرهیز گاری، پرهیز

تقویم =  سالنامه

تلف کردن =  هدر دادن

تلفیقی =  آمیزه ای

تلویحا =  سربسته

تمام امور =  همه کارها

تمام شده =  پایان یافته

تمامی =  همگی

تمامیت =  یکپارچگی 

تمایل =  گرایش

تمایلات =  گرایش‌ها

تمثال =  پیکر، تندیس

تمدن =  شهری گری

تمرد =  سرکشی

تمساح =  سوسمار

تملق =  چاپلوسی

تمنا =  خواهش

تمنا می کنم =  خواهش می کنم

تمول =  توانگری

تنفر =  کینه

تهدید =  ترسانیدن

تهمت =  انگ

تواتر =  بسامد

تواضع =  فروتنی

توالت = دستشویی، آبخانه،

توأم =  همراه

توبیخ =  نکوهش، سرزنش

توجه =  پروا

توحید =  یکتا پرستی

توریست =  گردشگر

توریسم =  گردشگری

توزیع =  پخش

توسط =  بدست

توسعه =  گسترش

توصیه =  پیشنهاد، رهنمود

توضیح المسائل =  روشنگر نامه

توضیح =  روشنگری

توطئه =  نیرنگ

توقع =  چشم داشت

توقیف =  بازداشت

تولد =  زایش، فرآوری

تونل =  دالان، دالانه

توکل = به امید

تکذیب = دروغ

تکریم =  بزرگ داشت

تکنیک =  شگرد

 

ث

ثالثا =  سوم

ثانیا =  دوم

ثبت نام =  نام نویسی

ثروت =  دارایی

ثقیل =  سنگین

ثلاثه =  سه گانه

 

      ج

جاده مواصلاتی =  راه دسترسی

جاذبه =  کشش

جاعل = برساز

جاعلین =  برسازها

جالب =  نغز، دلنشین، دلچسب

جالب توجه =  نگریستنی

جامع =  فراگیر

جانبی =  پهلویی

جاهل =  نادان

جایزه =  پاداش

جبار =  ستمکار، ستمگر

جثه=  تنه

جدار =  پوسته

جدال =  کشمکش

جدیدا =  به تازگی

جدید الانتشار =  تازه چاپ

جدید التاسیس =  نوساز، تازه ساز

جدید ترین =  تازه ترین

جذاب =  گیرا

جذابیت =  گیرایی، گیرایش

جذب =  پذیرش 

جراید =  روزنامه‌ ها

جرأت =  یارا

جرثقیل =  گرانکش

جرح =  زخم

جرم =  بزه

جریمه =  تاوان

جزء به جزء =  مو به مو

جزایی =  کیفری

جزیره =  آبخوست

جزیی از آن =  پاره ای از آن

جسد =  پیکر

جسور =  بی باک، دلیر

جعل =  برساخت

جعلی =  برساخته، ساختگی

جعلی =  دروغین

جغرافیا =  گیتاشناسی

جلاد =  دژخیم

جلال و جبروت =  فر و شکوه

جلسات =  نشست‌ها

جلسه =  نشست

جلسه کارمندان =  نشست کارمندان

جلوس کردن =  نشستن

جمع آوری =  گردآوری

جمعاً =  رویهمرفته

جمعه =  آدینه

جمعی =  گروهی

جنس =  کالا

جنوب =  نیمروز

جهل =  نادانی

جهنم =  دوزخ

جواب =  پاسخ

جوار =  همسایگی

جواز =  پروانه

جک =  خرک

 

      چ

چارت =  نمودار

چطور =  چگونه

 

     ح

حائز =  دارای

حادثه =  پیشامد

حاذق =  زبردست

حاصل از =  برآمده از

حاضر =  آماده

حال = اکنون

حامله =  آبستن، باردار

حامی =  پشتیبان

حامیان =  پیروان

حاوی =  در بر گیرنده

حبس =  زندان

حتماً = بی گمان

حد =  مرز، کران

حداقل =  کمینه، دست کم

حداکثر =  بیشینه

حدس =  گمان

حدود =  نزدیک

حدی = مرزی

حرارت =  گرما

حرارتی =  گرمایشی

حراست =  نگهبانی

حرام =  ناروا

حرف =  بندواژه 

حرف بی ربط =  سخن نادرست

حرف زدن =  سخن گفتن

حرفه ای =  چیره دست

حرفه =  پیشه

حرم سرا =  پرده سرا

حرکت =  جنبش

حرکت کن =  بجنب

حریف =  هم آورد

حزن انگیز =  اندوهبار

حزن =  اندوه

حساب شده =  سنجیده

حسابگر =  دوراندیش

حساس =  دلنازک

حسب الامر =  به دستور

حسنه =  نیک، نیکو

حسود =  چشم تنگ

حصار =  دیوار، بارو

حفاظت =  نگهداری

حفره =  سوراخ

حفظ کردن نوشته =  از بر کردن

حق التحقیق =  پژوهانه

حق التدریس =  آموزانه

حق الزحمه =  دستمزد

حق السکوت =  خموشانه

حقارت =  خواری

حقوق بگیر =  مزد بگیر

حقوق =  دستمزد، کارانه

حقیر =  کوچک

حقیر شد =  کوچک شد

حقیقت =  راستی، درستی

حلق =  گلو

حلقوم =  خرخره، خشک نای

حلقوی =  گرد

حماسی =  پهلوانی

حماقت =  سبک مغزی

حمال =  باربر، بارکش

حمام =  گرمابه

حمایت =  پشتیبانی

حمل و نقل =  ترابری

حمله =  تاختن، تازش

حنجره =  خشکنای

حوالی =  گرداگرد، نزدیکیها

حوزه =  دامنه، پهنه، گستره،

حول و حوش =  دور و بر

حکایت =  سرگذشت یا داستان

حکم = دستور

حکمیت =  داوری

حیات =  زندگی

حیثیت =  آبرو

حیرت انگیز =  شگفت انگیز

حیرت آور =  شگفت انگیز

حیرت زده =  شگفت زده

حیطه =  گستره

حیف که =  افسوس که

حیله گر =  فریبکار

حیله، مکر =  نیرنگ، شیله

حیوان =  جانور، جاندار

 

     خ

خاتمه، انتها یا منتهی =  پایان، ته

خادم =  پیشکار

خارج =  بیرون

خارجی =  بیگانه

خارق العاده =  شگفت انگیز

خازن =  انباره

خاص =  ویژه

خاص =  ویژه

خاصیت =  ویژگی

خاطر نشان =  یاد آوری

خاطر خواه =  دلباخته

خاطره =  یاد بود

خالص =  ناب، سره 

خالصانه =  بی آلایش

خالق =  آفریننده

خانم =  بانو

خباثت =  پلیدی، ناپاکی

خبر =  گزارش، تازه

خبرنگار =  گزارشگر

خبره =  کارشناس

خبیث =  پلید، ناپاک

خجالت آور =  شرم آور

خجالت =  شرمساری

خجالت می کشم =  شرم دارم

خجول =  شرمسار

خدا رحمتش کند =  خدا بیامرزدش

خداحافظ =  خدانگهدار یا بدرود

خدای واحد =  خدای یکتا

خدشه =  خراش

خراب =  ویران

خرابه =  ویرانه

خرابی =  ویرانی

خراج =  باژ (همان باج است)

خرج =  هزینه

خروج =  برونرفت

خزانه =  گنجینه

خسارت =  زیان

خسوف =  ماه گرفتگی

خسیس =  کنس

خصوصا =  به ویژه

خصوصیت  =  ویژگی

خصومت =  دشمنی

خضوع =  فروتنی، افتادگی

خط آهن =  راه آهن

خط مشی =  راه و روش

خطاط =  خوشنویس

خطاطی =  خوشنویسی

خطی =  دست نویس

خطیب =  سخنران

خلاص =  رها

خلاصه =  چکیده

خلاصی =  رهایی

خلافکار =  تبهکار

خلف وعده =  پیمان شکنی

خلقت =  آفرینش

خلقت =  آفرینش

خلوص =  نابی، سرگی

خلیج =  شاخ آب

خلیج فارس =  شاخآب پارس

خلیفه =  جانشین

خمس =  پنج یک

خنجر =  دشنه

خواص =  ویژگان

خودرو کروکی =  خودرو روباز

خود مختار =  خود گردان

خوشحال =  دلشاد

خوف برداشتن =  ترسیدن

خوف =  ترس

خوفناک =  ترسناک

خیاط =  جامه دوز

خیال =  گمان

خیال کردم =  گمان کردم، پنداشتم

خیرمقدم =  خوش آمد

 

     د

دائرة المعارف =  دانشنامه

دائم الخمر =  میخواره

دائم =  همیشه، همش

دائمی =  همیشگی

داخل =  تو یا درون

داخلی= درونی

دب اصغر =  خرس کوچک

دب اکبر =  خرس بزرگ

در ارتباط با =  درباره

در اسرع وقت =  هرچه زودتر

در انظار عمومی =  پیش دیده همگان

در این ارتباط =  در این باره

در این خصوص =  در این باره

در این مورد =  در این راستا، در این باره

در آخر =  در پایان

در باب =  درباره

در حال توسعه =  رو به پیشرفت

در حال حاضر =  هم اکنون

در حال رشد =  رو به پیشرفت

در حقیقت =  به راستی

در خصوص =  درباره

در رابطه با =  درباره

در رأس =  در بالای

در صورتی که =  چنانچه

در ضمن =  همچنین، وانگهی

در عوض =  در برابر

در عین حال =  در همان سان

در غیر اینصورت =  وگرنه

در قدیم =  پیشتر‌ها

در مجموع =  رویهمرفته

در محذور =  در تنگنا

در مقابل =  در برابر

در نتیجه =  برآیند اینکه

در نظر گرفتن =  به دیده داشتن

در نهایت =  در پایان

در هر حال =  به هر روی

در واقع =  به راستی

در کل =  رویهمرفته

درس اول =  آموزه نخست

درس =  آموزه

درمورد =  درباره

درک کردن =  پی بردن

دست آخر =  در پایان

دستجرد =  دستگرد

دسته جمعی =  گروهی

دستور جلسه =  دستور نشست

دستور قتل =  دستور کشتن

دستور العمل=  دستور کار

دعا =  نیایش

دعا می کنم =  نیایش می کنم

دعوت کردن =  فراخواندن

دعوتنامه =  فراخوانه

دعوی کرد =  کتک کاری کرد

دفاع =  پدافند

دفتر خاطرات =  دفتر یادبود

دفن کردن =  خاکسپاری

دقیق =  ریزبین

دلایل =  انگیزه‌ها

دلیل =  انگیزه

دموکراتیک =  مردم سالارانه

دموکراسی  =  مردمسالاری

دمکرات =  مردمسالار

دنیا =  گیتی، جهان

دور باطل =  دور تباه

دکوراسیون منزل =  خانه آرایی

دیاگرام =  نمودار

دیه =  خونبها

دیکتاتور =  خودکامه

 

     ذ

ذاتی =  خدادادی

ذخیره =  اندوخته

ذره =  خرده

ذلت =  خواری

ذکر کردن =  یاد کردن

ذکور =  مردها

ذیل =  زیر، پایین

 

     ر

رئوس مطالب =  سرنوشتار‌ها

رئیس خانواده =  سرپرست خانواده

رئیس یا مسئول =  سرپرست

راجع به =  درباره

راحت =  آسان

رادیوتراپی =  پرتودرمانی

راس ساعت =  سر ساعت

راسخ =  استوار

راضی =  خوشنود

راندمان =  بهره وری

راه حل =  راهکار

راوی =  گوینده

ردیف =  رده

رزق =  روزی

فونت حروف =  دبیره

رسوب =  ته نشست، ته نشین،

رسوخ کردن =  رخنه کردن

رسول =  فرستاده

رشد کردن =  بالیدن

رضایت =  خوشنودی

رطوبت =  نم

رعب =  ترس

رعد =  آذرخش

رعد و برق =  آذرخش

رعشه =  لرزه

رعیت =  دهوند

رفاقت =  دوستی

رفراندم =  همه پرسی

رفقا =  دوستان

رفیق =  دوست

رفیقان =  دوستان

رقابت =  چشم و همچشمی

رقص =  پایکوبی

روایت =  داستان، گفتار

روز بخیر =  روز خوش

روز تولد =  زاد روز

رویت =  دیدن، دید

 

     ز

زاهد =  پارسا

زاویه =  گوشه

زاید الوصف =  چشمگیر

زباله =  آشغال

زبان خارجی =  زبان بیگانه

زبان محاوره ایی =  زبان گفتاری

زحمت =  دردسر

زراعت یا زارع =  کشاورزی یا کشاورز

زلزله =  زمین لرزه

زنجان =  زنگان

زوال =  فروپاشی

زوج =  جفت

زکات =  هشت یک

زکام =  سرماخوردگی

زیاد =  بسیار

 

     س

سئوال =  پرسش

سئوال کردن =  پرسیدن

سابق =  پیشین

سابقاً =  پیشترها

سابقه =  پیشینه

ساحت =  پیشگاه

ساحل =  کناره یا کنار

ساده لوح =  ساده نگر، ساده اندیش

سارق =  دزد

ساقط =  سرنگون

سال جاری =  امسال

سالاد =  سبزیانه

سالم =  تندرست

سایت اینترنتی =  تارنما

سایر =  دیگر

سایرین =  دیگران

سبزیجات =  سبزی‌ها

سبقت =  پیشی

سبوعانه =  ددمنشانه

سجاده =  جانماز

سخیف =  سبک

سد امیرکبیر =  بند امیرکبیر

سر =  راز

سرحدات =  مرزها

سرقت =  دزدی

سریع السیر =  تندرو، تیزرو

سریع =  تند

سعادت =  بهروزی، خوشبختی

سعی =  کوشش

سفاک =  خونریز

سقوط =  سرنگونی

سلاح =  جنگ افزار

سلاطین =  پادشاهان

سلام =  درود

سلامت = پاینده، زنده

سلسله =  زنجیره، دودمان، رشته

سلسله جبال =  رشته کوه‌ها

سلطان =  پادشاه

سلطه =  چیرگی

سم =  زهر

سمبل =  نماد

سمبلیک =  نمادین

سمعی بصری =  دیداری شنیداری

سمی =  زهری، زهرآگین

سمینار =  هم اندیشی

سند =  دستک

سنه =  سال

سه ضربدر چهار =  سه در چهار

سهل الوصول =  آسان یاب

سهل =  آسان

سهم =  بهره

سهوا ً =  ندانسته

سهولت =  آسانی

سوء رفتار =  بدرفتاری

سوء شهرت =  بدنامی

سوء ظن =  بدگمانی

سوئیت =  سراچه

سوابق =  پیشینه

سواحل =  کناره ها

سوبسید =  یارانه

سوق الجیشی =  راهبردی

سیاح =  گردشگر

سیاسیون =  سیاستمداران

سیرجان =  سیرگان

سیفون =  آبشویه 

 

     ش

شاعر =  سراینــــده یا چامه سرا

شامل =  دربر گیرنده

شانس =  بخت

شاهد =  گواه

شایان ذکر =  گفتنی

شب بخیر =  شب خوش

شباهت =  همانندی، همانندگی

شبیه =  مانند، همانند

شجاع =  دلیر، شیردل

شجاعت =  دلیری

شجره نامه =  تبارنامه

شخصیت =  منش

شدیدا =  به سختی، سخت

شرارت =  پلید کاری، پلیدی

شربت =  دوشاب

شرح وقایع =  نگار یا رویداد نامه 

شرفیاب شدن =  باریافتن

شروع =  آغاز

شریان =  سرخرگ

شط العرب =  اروندرود

شطرنج =  چترنگ

شعائر مذهبی =  آیین های دینی

شعبده بازی =  چشم بندی

شعر =  سروده یا چامه

شعله =  اخگر

شعور =  خرد

شغل =  کار، پیشه

شفا =  درمان، بهبود

شق القمر =  ماه شکافی

شمسی =  خورشیدی

شهادت =  گواهی

شهادت طلبانه =  جانبازانه، جانسپارانه

شوق =  شور

شوکت =  شکوه

شکایت =  گلایه

شکرگذاری =  سپاسگذاری

شیطان =  اهریمن

شیمی =  کیمیا

شیمیایی =  کیمیایی

شیوع =  گسترش

 

     ص

صاحب نظر =  کاردان، کارشناس

صادق =  راستگو

صاعقه =  آذرخش

صاف =  هموار

صالح =  درستکار

صبح =  بامداد

صبحانه =  ناشتایی

صبور =  بردبار، شکیبا

صحبت =  گفتگو

صحرا =  بیابان، دشت و دمن

صحیح =  درست

صداقت =  راستی، راستگویی

صدف =  گوشماهی

صدمه =  آسیب

صدمه دیده =  آسیب دیده

صراحت =  روشنی

صرفنظر کردن =  چشم پوشی کردن

صریح =  روشن

صعب العلاج =  بی درمان، سخت درمان

صعودی =  افزاینده

صف =  رسته

صفویه =  صفویان

صلاحدید =  روادید

صلاحیت =  شایستگی

صلح =  سازش، آشتی

صلوات =  درود فرستادن

صلوة =  نماز

صمیمی =  خودمانی

صورت =  چهره

صیاد =  شکارچی یا ماهیگیر 

 

     ض

ضایع شده =  از میان رفته

ضایعات =  پسمان‌ها

ضخیم =  کلفت، ستبر

ضد و نقیض =  ناسازگار

ضدعفونی =  گندزدایی

ضرب المثل =  زبانزد

ضرب و شتم =  لت و کوب

ضربان =  تپش

ضرر =  زیان

ضرورت =  بایستگی

ضروری =  بایسته

ضعف =  سستی، ناتوانی

ضعیف =  ناتوان، لاغر

ضمن آنکه =  افزون بر آنکه

ضمن تایید =  افزون بر درست شمردن

ضمیمه =  پیوست

ضیافت =  بزم

 

     ط

طاقت =  توان، تاب، نا

طالع =  بخت

طایفه =  ویس، تیره

طباخ خانه =  آشپزخانه

طباخی =  آشپزی،

طبخ =  پختن

طبق =  بر پایه

طبقه بندی =  دسته بندی

طبیب =  پزشک

طبیعت انسان =  سرشت آدمی

طراز =  تراز

طرد شده =  رانده شده

طرز =  شیوه

طرز تفکر =  بینش

طرفدار =  پیرو

طرفداران =  پیروان

طرفین =  هر دو سو

طریقه =  شیوه

طعم =  مزه

طفل، اطفال =  کودک، کودکان

طلا =  زر

طلا فروش =  زرگر

طلایی =  زرین

طلوع آفتاب =  برآمدن آفتاب

طمأنینه =  آرامش

طناب =  ریسمان

طهران =  تهران

طوس =  توس (نام شهر)

طول =  درازا

طول تاریخ =  درازای تاریخ

طویل =  دراز

طی کردن =  پیمودن

طیور =  پرندگان

 

     ظ

ظالم =  ستمگر، بیدادگر

ظالمانه =  ستمگرانه

ظاهر =  نما

ظاهر شدن = پدیدار شدن

ظاهراً =  آنسان که پیداست

ظرفیت =  گنجایش

ظلم =  ستم، بیداد

ظلمات =  تاریکی

ظن =  گمان

ظهر =  نیمروز

ظهور =  پیدایش

 

     ع

عابر بانک =  خود پرداز

عابر =  رهگذر

عاجز =  درمانده

عادت =  خو

عادل =  دادگستر، دادگر

عادلانه =  دادگرانه

عار =  ننگ

عازم =  رهسپار، راهی

عاقبت =  سرانجام

عاقبت بخیر =  نیک فرجام

عاقل =  خردمند

عالم =  جهان یا دانشمند

عالمگیر =  جهانگیر

عالی رتبه =  والا جایگاه

عالیجناب =  بزرگوار، والاگهر

عامیانه =  تودگانه

عبا =  بالاپوش

عبادت =  پرستش

عبارتند از =  بر این پایه اند

عبرت =  پند

عبور و مرور =  آمد و شد

عبور کردن =  گذشتن

عبوس =  ترشرو

عجب =  شگفت

عجز =  درماندگی

عجله =  شتاب

عجولانه =  شتابزده

عجیب =  شگفت

عدد =  شماره

عدل =  داد

عدم موفقیت =  ناکامی

عده ای =  شماری

عدیده =  پرشمار

عذر = پوزش یا بخشش

عرصه =  پهنه

عرض اندام =  جلوه نمایی

عرض =  پهنا

عرض حال =  دادخواست

عرضه و تقاضا =  داد و خواست

عریض =  پهن

عزا =  سوگ

عزاداری =  سوگواری

عزل =  برکناری

عصاره=  افشره

عصبانی =  خشمگین

عصبانی شدن =  برآشفتن

عصبانیت =  خشم

عصر باستان =  دوره باستان

عصر =  ایوار، پسین، زمانه

عصیان =  سرکشی

عطف =  بازگشت

عظیم الجثه =  کلان پیکر

عظیم =  سترگ

عفو =  بخشش

عقاب =  شهباز

عقاید =  باورها

عقب ماندگی =  واپس ماندگی

عقب مانده =  واپس مانده

عقب نشینی =  واپس نشینی

عقربه =  شاهنگ

عقل =  خرد

عقلانیت =  خردمندی

عقیده = باور

علائم =  نشانه‌ها

علاج =  درمان، چاره

علاقه =  دلبستگی

علاقه دارم =  دلبستگی دارم

علاقه مند =  دوستدار

علامت =  نشانه

علاوه = افزون

علم بدیع =  دانش نوآوری

علم =  دانش

علنی شد =  آشکار شد

علی الخصوص =  به ویژه

علی ای حال =  به هر روی

علیرغم =  با اینکه

علیه او شورید =  بر او شورید

عمامه =  دستار

عمداً =  دانسته

عمده =  بزرگ

عمر =  زندگی

عمران =  آبادانی

عمق =  گودی، ژرفا

عمل =  کنش

عمله =  کارگر

عمودی =  ستونی

عمومی =  همگانی

عمیق =  گود

عنوان =  سرنویس

عهد =  پیمان

عواقب =  پیامدها

عوام =  مردم

عودت دادن =  پس دادن

عوض کردن =  جابجا کردن

عکس العمل =  واکنش

عیال =  همسر

عیان =  آشکار،هویدا

عیب = بدی

عید =  جشن

عیش و نوش =  خوشگذرانی 

 

     غ

غارت =  تاراج

غافل =  نا آگاه

غالب و غالبا =  بیشتر

غذا =  خوراک

غریب= ناآشنا

غریبی= ناآشنایی

غسل= شست و شو

غصه= غم، اندوه

غلات= جو و گندم

غلام= برده

غلبه کردن= چیره شدن

غلط= نادرست

غلطیدن= غلتیدن

غلیظ= چگال

غیر قابل =  انجام ناپذیر

غیر قابل ارجاع =  برگشت ناپذیر

غیر مرفه =  بینوا

غیر ممکن= نشدنی، ناشدنی

 

     ف

فائق آمدن =  پیروز شدن

فاتح =  پیروزمند

فاحشه =  روسپی

فارسی =  پارسی

فارغ البال =  آسوده دل

فارغ التحصیل =  دانش آموخته

فاسد =  تباه

فاصله گرفتن =  دور شدن

فامیلی =  خانوادگی

فانی =  زودگذر

فاکتور خرید =  برگ خرید

فاکس =  دورنگار

فایده =  سود، هوده

فتح یا ظفر =  پیروزی

فتنه =  آشوب

فحاشی =  ناسزاگویی

فحش =  ناسزا، دشنام

فرار =  گریز

فرامین =  فرمان‌ها

فرانشیز =  خود پرداخت

فرض کرد =  پنداشت

فرمول =  ساختاره

فرکانس =  بسامد

فساد =  تباهی

فعال =  پرکار، پویا

فعالیت =  تکاپو، کار و جنبش

فعل =  کارواژه

فعلاً =  هم اینک

فعلی =  کنونی

فقدان =  نبود

فقر =  تهیدستی، نداری

فقط =  تنها

فقه =  دین شناسی

فقیر =  تهیدست

فقیه =  دین شناس

فلاسک =  دمابان

فلذا =  بنابراین، پس

فلش =  پیکان

فوت شد =  درگذشت، مرد

فورا =  بی درنگ

فوق العاده =  بی اندازه

فوق برنامه =  فرابرنامه

فوقانی =  بالایی

فکر =  اندیشه

فی الفور =  در دم

فی المثل =  برای نمونه

فی الواقع =  به راستی

فی نفسه =  به خودی خود

فیش =  برگه

فیلتر =  پالایه

 

     ق

قابل انجام =  شدنی

قابل تامل =  درنگ کردنی

قابل توجه =  چشمگیر

قابل قبول =  پذیرفتنی

قابل قسمت =  بخش پذیر

قابل مطالعه =  خواندنی

قابل مهار =  مهار شدنی

قابل کنترل =  مهار شدنی

قابله =  ماما

قابلیت قسمت =  بخش پذیری

قاتل =  آدمکش

قاجاریه =  قاجاریان، قاجار

قادر =  توانا

قاضی =  دادرس، داور

قاطر =  استر

قافله =  کاروان

قبایل =  تیره‌ها

قبر =  گور

قبرستان =  گورستان

قبض انبار =  رسید انبار

قبض =  رسید

قبل = پیش

قبلاً =  پیشتر

قبلی =  پیشین

قبول می کنم =  می پذیرم

قبیح =  زشت

قتل عام =  کشتار

قد علم کردن =  سر برافراشتن

قدح =  سبو

قدرت بالقوه =  توان نهفته

قدرت =  نیرو، توان

قدرت طلب =  جاه پرست، فزون خواه

قدرتمند =  نیرومند

قدردانی =  سپاسداری

قدم دوم =  گام دوم

قدما =  پیشینیان

قدمت =  دیرینگی

قدیم الایام =  پیشترها

قدیمی =  کهن، باستانی، کهنه

قرار =  پیمان

قرار دادن =  پیمان نهادن

قرار داد =  پیمان نامه

قرض الحسنه =  وام بی بهره

قرن =  سده

قره قروت = ترف

قرون =  سده‌ها

قرون وسطایی =  میانسده ای

قرون وسطی =  سده های میانی

قریب الوقوع =  زود هنگام

قریب =  نزدیک

قسم =  سوگند

قسمت دوم =  بخش دوم

قسی القلب =  سنگدل

قصد دارند =  برآنند

قصر =  کاخ

قصه =  داستان

قصور =  کوتاهی

قصیده =  چکامه

قضا و قدر =  سرنوشت

قضائیه =  دادگستری

قضات =  داوران

قضاوت =  داوری

قطع کردن =  بریدن

قطعا =  بی گمان

قطعه =  تکه

قفسه =  گنجه

قلاع =  دژها

قلمرو =  گستره

قله =  چکاد

قمر مصنوعی =  ماهواره

قنات =  کاریز

قناعت کردن =  بسنده کردن

قنوات =  کاریزها

قهر آمیز =  خشونت آمیز

قوای =  نیروهای

قوز =  گوژ

قوس =  کمان

قوم =  تیره

قوه =  نیرو، توان

قوی =  نیرومند

قیافه =  چهره

قیام =  شورش، خیزش

قیامت =  رستاخیز

قیم =  سرپرست

قیمت =  بها

قیومیت =  سرپرستی

  

     ک

کابوس =  بختک

کابینت =  گنجه

کاتالیزور =  کنشیار

کاذب =  دروغین

کارخانجات =  کارخانه‌ها

کاسب =  سوداگر

کاشف =  یابنده

کافی  =  بس

کاندیدا =  نامزد

کبد =  جگر

کبیر =  بزرگ

کثرت =  فراوانی

کثیر الانتشار= پرشمارگان

کثیف =  ناپاک

کدورت =  دلگیری

کذاب =  دروغگو

کذب =  دروغ

کسب علم =  دانش اندوزی

کسب و کار =  سوداگری

کسرکردن =  کاستن

کسوف =  خورشید گرفتگی

کفاش =  کفشگر

کفاشی =  کفشگری

کفایت =  بسنده،بسندگی

کفایت = بسنده

کفن و دفن =  خاکسپاری

کل =  همه

کلاً =  رویهمرفته

کلام =  سخن

کلمات =  واژه‌ها

کلمه =  واژه

کلمه عبور =  گذرواژه

کلیپ =  نماهنگ

کلیت =  همگی

کم نظیر= کم مانند، بی مانند

کم و کیف =  چند و چون

کمالات= شایستگی، شایستگی‌ها

کماکان =  همچنان

کن فیکون= زیر و رو، زیر و زبر

کنترل =  مهار

کنتور =  شمارنده

کنگره =  همایش

کهولت =  پیری

کوپن =  کالابرگ

کیاست =  زیرکی، هوشیاری

 

     گ

گالری =  نگارخانه

گرامر زبان =  دستور زبان

گریم =  چهره پردازی

گریمور =  چهره پرداز

گزارشات =  گزارش‌ها

گمرک =  باژگاه

گیشه =  باجه

 

     ل

لاابالی =  بی بندوبار

لااقل =  دست کم

لاجرم =  خواه ناخواه

لازم نیست =  نیاز نیست

لایتناهی =  بی پایان، بیکران

لایق =  شایسته

لاینحل =  نا گشودنی

لاینفک =  جدا نشدنی

لاینقطع = پیوسته، همواره

لباس =  پوشاک، جامه

لباس پوشیدن =  جامه پوشیدن

لجباز =  یکدنده، ستیزه جو

لجبازی =  یکدندگی

لحاف =  روانداز

لحظه =  دم

لذیذ =  خوشمزه

لطفاً =  خواهشمندم، خواهشمند است

لعنت =  نفرین

لعنت کردن =  نفریدن،نفرین کردن

لغت =  واژه

لغتنامه =  واژه نامه

لفاظی =  واژه بازی

لقب =  فرنام

لهجه =  گویش

لوازم التحریر =  نوشت افزار

لوازم =  ابزارها

لیاقت =  شایستگی

 

     م

مؤاخذه =  بازخواست

مؤلف =  نویسنده

ما فوق =  فراتر از

ماء شعیر =  آبجو

ماحصل =  دستاورد

ماخوذه =  برگرفته

مادام العمر =  همیشگی

مادامی که =  تا هنگامی که

ماساژ =  مشت و مال

ماضی =  گذشته

مالکیت =  ازآنش

مامور =  کارگزار

مامور پلیس =  شهربان

مانع =  راهبند، گیر

ماهر =  چیره دست

ماهیت کار =  سرشت کار

ماوراء الطبیعه =  فرا سرشت

ماوراء النهر =  فرارود

ماورای =  فرای

مایحتاج =  نیازها

مایع =  روان، آبگونه

مایوس =  دلسرد

مباحثه =  گفت و شنود

مبارک باد =  خجسته باد

مبارک =  فرخنده

مبتدی =  تازه کار، نوآموز

مبتلا =  دچار

مبتنی بر =  بر پایه

مبتکر =  نوآور

مبتکرانه =  نوآورانه

مبحث =  جستار

مبدا =  آغاز

مبدأ =  خاستگاه

مبهوت =  گیج

مبین =  بازگو کننده

متاثر =  دل آزرده

متارکه =  جدایی

متاسفانه =  بدبختانه،  شوربختانه

متبحر =  زبردست، چیره دست

متحد =  همبسته

متخصص =  کارآزموده

متخصصان =  کارآزمودگان

متخصصین =  کارآزمودگان

مترادف =  همچم

متراکم =  چگال

مترجم =  برگرداننده

مترقی =  پیشرفته

متزلزل =  لرزان

متسلسل =  زنجیروار

متشکرم =  سپاسگزارم

متشکریم =  سپاسگزاریم

متشکل از =  در برگیرنده

متعادل =  ترازمند

متعاقب =  به دنبال، در پی

متعاقبا =  پس از این

متعجب =  شگفت زده

متعجب شد =  شگفت زده شد

متعدد =  انبوه

متعصب =  خشک سر

متعلق به =  از آن

متعهد =  پایبند

متفرق =  پراکنده

متفق القول =  یکزبان، همزبان

متفکر =  اندیشمند

متفکران =  اندیشمندان

متقاضی =  درخواست کننده

متلاشی =  فروریخته

متمایز =  جدا

متمول =  توانگر

متنوع =  گوناگون

متواتر =  پی در پی

متواضع =  فروتن

متوالی = پیاپی

متوسط =  میانه

متوقف شد =  باز ایستاد

متوقف شدن = بازایستادن

متولد شده =  زاده شده

متولی =  دست اندرکار، سرپرست

متولیان =  دست اندرکاران

مثال =  نمونه

مثلث =  سه گوش، لچک

مثلثی =  لچکی

مثمر ثمر =  کارساز، کار آمد

مجانی = رایگان

مجبور =  ناچار

مجتمع =  همتافت

مجدد =  دوباره

مجذوب =  شیفته، شیدا

مجرب =  کارآزموده

مجرم =  بزهکار

مجروح =  زخمی

مجسمه =  تندیس

مجلس =  انجمن

مجلل =  پرشکوه، پرنما

مجله =  گاهنامه

مجمع =  گردهمایی

مجموعاً =  روی هم

مجموعه =  گردآور

مجنون =  دیوانه، شیدا

مجهول الهویه =  ناشناس

مجوز =  پروانه

محاسبه نشده =  نسنجیده

محافظ =  نگهبان

محبس =  زندان

محبوب =  دوست داشتنی

محبوس =  زندانی

محترم =  ارجمند

محترم =  ارجمند، گرامی

محتوا =  درونمایه

محتویات =  درونمایه

محدود =  اندک

محذوریت =  تنگنا

محرم =  رازدار

محروم =  بی بهره

محرک =  جنباننده

محسوس =  چشمگیر

محشر =  رستاخیز

محصل =  دانش آموز

محصول =  فرآورده

محضر اسناد رسمی =  دفترخانه

محضر =  پیشگاه

محفوظ =  نگاهداشته

محقق =  پژوهنده یا پژوهشگر

محققانه =  پژوهشگرانه

محل اکتشاف =  یافتگاه

محل تلاقی =  پیوندگاه

محله =  برزن

محکم =  استوار

محیط =  پیرامون

محیط =  پیرامون

مخاصمه =  رزم

مخبر =  خبرنگار،خبررسان

مختصر =  ناچیز

مختلط =  درهم

مختلف =  گوناگون

مخرب =  ویرانگر

مخزن =  انبار، انباشتگاه، اندوختگاه

مخصوص =  ویژه

مخفی =  پنهان، نهان

مخفیانه =  پنهانی

مخفیگاه =  نهانگاه

مخلوط =  درهم، آمیخته

مخلوط کردن =  آمیختن درآمیختن

مخلوق =  آفریده

مخمص =  هچل  

مد در دریا  =  خیز آب

مد نظر =  دلخواه

مداخله =  پا در میانی

مداوم =  همیشگی

مدت مدید =  دیرگاه

مدتی =  چندی

مدد =  یاری

مدرس =  استاد، آموزگار

مدرسین =  آموزگاران

مدرن =  نوین، امروزین

مدعوین =  میهمانان

مدفون کردن =  به خاک سپردن

مدل =  الگو

مدینه فاضله =  آرمان شهر

مذاکره =  گفتگو

مذبوحانه =  نافرجام

مذمت کردن =  نکوهیدن

مذهب، دین =  کیش، آیین

مذکر =  نر

مذکور =  یادشده

مراتع =  چراگاه‌ها

مراجعت =  بازگشت

مربع =  چهارگوش

مرتباً =  پی در پی

مرتبط =  پیوسته

مرتجع =  واپسگرا

مرتع =  چراگاه

مرتعش =  لرزان

مرحله دوم =  گام دوم

مرحوم ـ مرحومه =  شادروان

مرسوله پستی =  بسته پستی

مرسی =  سپاس

مرض =  بیماری

مرطوب =  نمناک، نمور، نمدار

مرفه =  بانوا

مرور =  بازبینی

مرکز تحقیقات =  پژوهشگاه

مرکز ثقل =  گرانیگاه

مریخ =  بهرام

مرید =  پیرو

مریض =  بیمار

مریض خانه =  بیمارستان

مریضی =  بیماری

مزاح =  شوخی

مزاحم شدن =  درد سر دادن

مزخرف =  لیچار

مزرعه =  کشتزار

مزیت =  برتری

مزین =  آراسته

مسابقه =  پیکار

مسافر =  رهنورد، رهسپار

مساوات =  برابری

مساوی =  برابر

مستبد =  خودکامه

مستبدان =  خودکامگان

مستتر =  نهان

مستحضر =  آگاه

مستحق =  سزاوار

مستراح =  دستشویی، آبخانه،

مستشرق =  خاورشناس

مستضعف =  بینوا

مستعمل =  کارکرده

مستفیض =  بهره مند

مستقیم =  سر راست

مستقیما =  آشکارا، یکراست

مستمر =  پیوسته

مستمعین =  شنوندگان

مستهلک =  فرسوده

مستولی =  چیره

مسخره = خنده دار

مسقط الراس =  زادگاه

مسلخ =  کشتارگاه

مسلط =  چیره

مسلما =  بی گمان

مسولان =  کارگزاران

مسکن =  آرامبخش

مسیر =  راه، گذرگاه

مسیل =  خشکرود

مشابه =  همانند

مشارالیه =  نامبرده

مشارکت =  همکاری

مشاهده =  نگریستن، تماشا

مشاهیر =  نام آوران

مشاور =  رایزن

مشترک المنافع =  همسود

مشتمل بر = در بردارنده

مشخصه =  ویژگی، شناسه

مشرق =  خاور

مشغله =  کار و بار

مشقت =  رنج

مشهور =  نامی، نامدار، سرشناس

مشورت =  رایزنی

مشکل =  سخت، دشوار

مشکلات =  دشواری‌ها

مصدوم =  آسیب دیده

مصلی =  نمازگاه

مضایقه = خودداری، فروگزاری

مضطرب =  پریشان

مضیقه =  تنگنا

مطالبات =  خواسته‌ها

مطالعات =  پژوهش‌ها

مطبخ =  آشپزخانه

مطبوع =  دلنشین،دلپذیر

مطرح کردن =  در میان گذاشتن

مطرود =  رانده شده

مطلع =  آگاه

مطلوب =  دلخواه

مطمئناً =  بی گمان

مطیع =  فرمانبردار

مظلوم =  ستمدیده

مظهر یا سمبول =  نماد

مع الوصف =  با اینهمه

مع هذا =  با اینهمه

معاد =  رستاخیز

معادل =  برابر

معاش =  روزی

معاشرت =  رفت و آمد

معاصر =  امروزین، امروزی

معافیت =  بخشودگی

معاملات =  داد و ستدها

معاندت =  دشمنی

معاهده =  پیمان نامه

معاون =  دستیار

معبر =  گذرگاه

معتقدات =  باورها

معدودی =  شماری

معرفی =  شناسایی

معروف =  سرشناس

معروفترین =  نامی ترین

معضل =  کاستی، دشواری

معضلات =  کاستی‌ها

معطر =  خوشبو

معقول =  بخردانه

معلم =  آموزگار

معلومات =  دانسته‌ها

معما = چیستان

معمم =  دستاربند

معنی =  چم، آرش

معکوس =  وارونه

معیار =  سنجه

مغرب =  باختر

مغرور =  خودخواه، خودپسند

مغفرت =  آمرزش

مفتوح =  باز

مفرح =  دلگشا

مَفصل =  بندگاه

مُفصل =  پردامنه

مفصل =  گسترده

مفقود الاثر =  ناپدید، گم نشان

مفقود =  گم، ناپدید

مفلوک =  بیچاره، درمانده

مفید =  سودمند

مقابل =  روبرو

مقابله =  رویارویی

مقارن =  همزمان، همهنگام

مقاله =  نوشتار

مقاومت =  پایداری

مقایسه =  سنجش

مقایسه می کنم =  می سنجم

مقبره =  آرامگاه

مقتولین =  جان باختگان، کشتگان

مقداری =  اندکی، چندی

مقدس =  ورجاوند

مقدمه =  پیشگفتار، سرآغاز

مقدور =  شدنی

مقر =  ستاد

مقررات =  آیین نامه

مقصر =  گناهکار

مقطعی =  دوره ای

مقطوع النسل =  بی فرزند

مقننه =  آیینگذاری

مقنی =  چاه کن

مقوله =  زمینه، گویه

مقوی =  نیروبخش

مقیاس =  پیمانه

ملاح =  ملوان

ملاقات کرد =  دیدار کرد

ملامت =  سرزنش،سرکوفت

ملت =  مردم

ملتزم =  پایبند

ملحق شدن =  پیوستن

ملکه =  شهبانو

ممانعت =  بازداری، جلوگیری

ممتد =  دنباله دار

مملکت =  کشور

ممنوع =  بازداشته

ممنون =  سپاس

ممنونم =  سپاسگزارم

ممکن =  شدنی

من بعد =  زین پس

من حیث المجموع =  رویهمرفته

منادی =  پیام آور

مناره =  گلدسته

منازعه =  درگیری، ستیز

منازل =  خانه‌ها

مناسب =  پسندیده

مناسبت =  فراخور

مناطق آزاد =  آزادگاه‌ها

مناظره =  گفتمان

منتخب =  برگزیده

منتظر =  چشم براه

منتقدان =  خرده گیران

منتقدین =  خرده گیران

منجر شدن =  انجامیدن

منجر شده =  انجامیده

منجم =  اخترشناس

منجمد =  یخبسته

منحصر به فرد =  بی همتا

منحل شد =  برچیده شد

منحل کردن =  برچیدن

منزل =  خانه

منزه =  پاک

منزوی = گوشه نشین

منسجم =  هماهنگ

منشاء =  سرآغاز

منصفانه =  دادگرانه

منصوب کردن =  گماردن، گماشتن

منطقه آزاد =  آزادگاه

منطقه آزاد تجاری= آزادگاه بازرگانی

منطقی =  بخردانه

منظره =  چشم انداز

منظومه شمسی= کهکشان‏ خورشیدی

منع =  بازداری

منفعت =  سود، هوده

منفک =  جدا

منقل =  آتشدان

منهدم =  نابود

منوط به =  وابسته به

منکر شد =  زیرش زد

مهاجرت =  کوچ

مهارت =  چیرگی

مهلک =  کشنده

مهیا =  آماده

مواجه =  روبرو

موازنه =  برابری

موازنه قدرت =  برابری نیروها

موافقم =  همداستانم

موثر =  کارساز

موجب =  مایه

موجبات =  زمینه‌ها

موجه =  پذیرفتنی

مورخ =  گذشته نگار

مورد =  باره

مورد نظر =  دلخواه

موزه =  دیرینکده

موسس =  بنیادگزار

موسسه =  بنیاد، نهاد، سازمان

موضوع =  جستار

موعد =  زمان، سررسید

موفق =  پیروز، کامیاب

موفقیت =  کامیابی

موقت =  گذرا، زودگذر

موقع =  هنگام

مولود =  فرزند

مومن =  باورمند

مونث =  ماده

مکانیزم =  سازوکار

مکث =  درنگ

مکرمه =  گرامی

مکروه =  ناپسند، زشت

مکشوف =  یافته

مکشوفه =  نویافته

مکلف =  ناچار، وادار

میادین =  میدان‌ها

میسر = شدنی 

میلاد =  زاد روز

مینیاتور =  ریزنگاره

مینیاتوری =  ریزنگارگی

مینیاتوریست =  ریزنگارنده

 

     ن

نا متناسب =  بی قواره

ناحق =  ناسزا

نادر =  کمیاب

نادم =  پشیمان

ناراضی =  ناخشنود

نارضایتی =  ناخشنودی

ناشکری =  ناسپاسی

ناشی از =  برآمده از

ناشی شده است= برآمده است

ناشی می شود = بر می آید

ناطق =  سخنران

ناعدالتی =  بی دادگری

نامبارک =  ناخجسته

نامرتب =  نا به سامان

نامرتبی =  نا به سامانی

نامطلوب =  ناپسند

نامنظم =  نا به سامان

ناموفق =  ناکام

نامیمون =  ناخجسته

نبض =  تپش

نجات =  رهایی

نجار =  درودگر

نجاری =  درودگری

نجوم =  اخترشناسی

نحوه =  روش، شیوه

نحوه کار =  روش کار

ندامت =  پشیمانی

ندرتاً =  گاهی

نزاع =  کشمکش

نزول پول =  بهره پول

نزولی =  کاهنده

نسبتاً =  کمابیش

نسل =  دودمان

نسوان =  زنان

نشاط =  شادی

نشریه ادواری =  گاهنامه

نشریه هفتگی =  هفته نامه

نصب کردن =  گذاشتن

نصف =  نیم یا نیمه

نصیحت =  پند یا اندرز

نطق =  سخنرانی

نظارت= بازبینی، بازرسی، وارسی

نظاره گر =  بیننده

نظافت =  پاکیزگی

نظام =  سامانه

نظر به اینکه =  از آنجا که

نظم =  سامان

نظیر =  همانند

نفر =  تن

نفع =  سود

نفع خالص =  سود ویژه

نفیس =  گرانمایه، با ارزش

نقطه عطف =  چرخشگاه

نقطه نظر =  دیدگاه، نگرش

نقیصه =  کاستی

نمک طعام =  نمک خوراکی

نهایتا =  سرانجام

نهایی =  پایانی

نهضت =  جنبش

نواقص =  کاستی‌ها

نورانی =  درخشان

نوشتجات =  نوشته‌ها

نوع = گونه

 

     هـ

هال =  سرسرا

هذیان =  چرند

هلیکوپتر =  بالگرد

هم معنی =  هم چم، هم آرش

هم وطن =  هم میهن

همان طور =  همانگونه

همجهت =  همسو

همفکران =  هم اندیشان

همینطور =  همینگونه

هیچ وجه =  هیچگونه

هیچوقت =  هیچگاه

 

     و

واحد =  یکتا

واصله =  رسیده، دریافتی

واضح =  روشن

واعظ =  سخنران

واقعا =  به راستی

واقعه ـ اتفاق =  رویداد، رخداد

واقعی =  راستین

والا =  وگرنه

والد =  پدر

والده =  مادر

والله =  به خدا

والی =  استاندار

واکمن =  پخش همراه

وب سایت =  تارنما

وبلاگ =  تارنگار

وثیقه =  پشتوانه

وجود =  هستی

وحدت =  همبستگی، یگانگی

وحشت =  هراس، ترس، بیم

وحشت کردن= ترسیدن، هراسیدن

وحشتناک= هراسناک، ترسناک

وحشیانه =  ددمنشانه

وخیم =  ناگوار

ودیعه =  سپرده

وراث =  بازماندگان

وراجی =  پرگویی

ورم =  آماس

ورید =  رگ

وزین =  سنگین

وساطت =  میانجیگری، میانجی

وسط =  میان یا میانی

وسعت =  گستره

وصیتنامه =  در گذشت نامه

وضع حمل =  زایمان

وضعیت =  چگونگی

وضو =  دست نماز

وضوح =  روشنی

وطن =  میهن

وطنی =  میهنی

وفات =  مرگ، درگذشت

وفور =  فراوانی

وقاحت = بی شرمی

وقایع =  رویدادها

وقتی که =  هنگامیکه

وقیح =  بی شرم

ولادت =  زادروز

ولاغیر =  و دیگر هیچ

ولیعهد =  جانشین

وکیل =  نماینده

 

 

     ی

یاغی =  سرکش

یأس =  ناامیدی

یقین =  باور

یقینا =  بی گمان

یورتمه =  چارگامه

یومیه =  روزانه

یک ذره =  یک خرده

یک ربع =  یک چهارم

یک عده =  شماری

یکطرفه =  یکسویه

   سپاس از عزیزانی که برای گرد آوری واژه ها و نگارش آن زحمت کشیده اند،  امید است این فرهنگ را بارور تر و مفید تر نمایید.

    توجه:  اگر وبلاگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  وبلاگ انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

    جنبش برداشت دروغها از تاریخ ایران:  حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ،  حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ،  و مقالات مهم مانند،  سنت گریزی و دانایی قرن 21،  و دروغ های تاریخ عرب،  تاریخ مغول،  تاریخ تاتار،  و گفتمان تاریخ،  و جدید ترین بررسی های تاریخی در وبلاگ:

http://www.ravid.ir

فرهنگ نام های ایرانی

فرهنگ نام های ایرانی

   پیش گفتار

      در اینترنت و به صورت گسترشی فرهنگ نام های ایران باستان ندیدم،  که مجموع نام های پارسی، ترکی، ارمنی، کردی، بلوچی، سیستانی و غیره باشد.  به همین جهت در فرصت هایی این فرهنگ را می نویسم،  و به مرور پست می کنم،  البته سعی می کنم نام هایی را که قابل نام گذاری امروزی باشد ذکر کنم.

      به ترتیب حروف الفبا،  قابل افزودن و جا گذاری مجدد در میان ردیفها،  برای استفاده می توانید کپی پیس نمایید.

  آ

 آبابا =  ملکه سکایی که همان سیستانی است،  مونث آبا بوس،

 آبان =  نام فرشته آب و ماه سال،  تدبیر و کارشناسی در امور،

 آبتین =  نام پدر فریدون در شاهنامه است،

 آتش =  آتش و نور،  شجاع و دلیر،  نام ردان ر پارسی دری،  با پسوند نام دیگر می شود،

 آذر =  آتش،  آذر با پسوند های مختلف نام های جدید می شود،  مانند،

 آذرنگ =  آدرنگ =  روشن و نورانی،

 آذر گشسب =  نام قدیمی ایرانی و نام موبد پارسی،

 آذران =  نام یکی از سلاطین حکومت اشکانیان و نام آتشکده ای،

 آذین =  تزیین و آرایش،  آئین و رسم نیز می باشد،

 آذین فر =  ترکیب شده از آذین و فر می باشد،

 آرا =  از نامهای ایرانی و نام پادشاه ارمنستان در زمان شاهنشاهی ساسانیان،

 آراد =   نام فرشته ای موکل بر روز 25 هر ماه خورشیدی،

 آرام =   ساکت،  نام قدیمی ایرانی و نام شاعر پارسی گوی هندوستان،

 آران =  نام پادشاه آلبانی که بخش شمالی آذربایجان در زمان قدیم بود،

 آرتان =   نام پدر زن داریوش کبیر سلسه هخامنشیان،

 آرش و ارش =  درخشان و درخشنده،  یکی از پهلوانان اسطوره ای ایران در لشکر منوچهر،

 آرشام =   بسیار نیرومند، پدر بزرگ داریوش بزرگ سلسله هخامنشیان،

 آرمال =  آرمائیل =  هدف، نجیب پارسی،  برادر کرمائیل در دربار ضحاک،

 آرمان =  آرزو =  هدف، کام، مراد، معشوق و خواهش هم باشد،

 آرمون =  زر،  پول و نقدینه پیش پرداخت،

 آرمین =   یکی از شخصیت های شاهنامه،  فرزند کیقباد،

 آرمینه =  نام دختران در ایران باستان و ارمنستان،

 آرنگ =  حکمران و سلطان،  روش و شیوه و طرز،

 آرون =  صفت های خوب و نیک را گویند،

 آروند =  فر و شکوه و شأن و شوکت،

 آریا =  آزاده و نجیب،  نام باستانی ایران،  پادشاه ماد معاصر آسور بانی پال،  

 آریا فر = آریا منش =  دارنده فر و شکوه، خوی و منش آریایی، نام پسر داریوش،

 آریا مهر = آریا وند =   آریا با پسوند نام های دیگری می شود،

 آریانا =  آرین =  اریانا =  منسوب به نژاد و قوم آرین یا آریایی،

 آزاد =  آزات =  نام مردان و زنان،  نجیب و اصیل و آزاده،

 آزادان =  آزاد بخت = آزادبه =  آزاد با پسوند نام های دیگری می شود،

 آزرم =  نام دختر خسرو پرویز ساسانی،  بزرگی، و مهر و محبت،

 آزرمدخت = آزرمیدخت =  دختر همیشه جوان،  ملکه شاهنشاهی ساسانی،

 آژیر = هوشیار و هوشمند،  زیرک و پرهیزکار،

 آسا =  آسایش،  نام خواهر شاهپور دوم ساسانی،

 آسابان و آسابانی =  نام های قدیمی ایرانی و تورانی،

 آساد و آسادخت =  نام های پسر و دختر،  پسر مهر گشنسب،  پدر فرخ پارسی،

 آسال =  اساس و بنیاد،

 آسان و آسانا =  نام های دختر و پسر در قدیم،

 آسیا و آسیه و آسیم =  نام بانوان به معنی بزرگ است،

 آشام =  به معنی آشامیدن اندک و قوت لایموت، آشامنده،

 آشودات و آشوسا =  نام های قدیمی

 آفریدون = فریدون = رجوع شود به شاهنامه در اینجا،

 آلاله =  لاله و شقلیق نام دختران است،

 آناهیت و آناهیتا و آناهید = نام الهه آب،  معصوم،

 آویژه =  خاص و خالص،  پاک و پاکیزه،

 آهنج = آهنگ =  قاعده  قانون، نغمه و ترانه، طرز و روش،

 آهو و آهو خانم =  غزال و نام بانوان،  قهرمان کتاب شوهر آهو خانم،

 آیین و آیین پرست =  زیب و زینت، دین و مذهب، متدین و علاقمند به مذهب،

   الف

 اختر =  درفش و علم، اختر کاویانی، ستاره و کوکب، فرشته موکل کره زمین،

 اخش و اخشی و اخشان =  نام موبد پارسی،  از نامهای ایرانی باستان،

 اخشین و اخشید و اخشیدش =  رجوع شود به خشایار شاه فرماید،

 اخگر و اخگران و اخگروند =  پاره آتش رخشنده، ماده عشق و عاشقی،

 اراسب ـ  آراسپوس =  از بزرگان ماد که معتمد خاص کوروش بزرگ هخامنشی بوده،

 اران =  نام پادشاه آلبانی یا همان اذربایجان شمالی در عهد باستان،

 ارپاک = هارپاک =  آرباک =  اسامی بزرگان در قدیم،

 ارتا =  نام فرزند هیستاسپ هخامنشی بوده است،

 ارد =  خیر و برکت و نعمت، نام فرشته نگهبان ثروت، نام چند پادشاه حکومت اشکانیان،

 اردشیر =  مقدس و شهریاری، یکی از شخصیت های شاهنامه،  نام سلاطین تاریخی،

 اردلان ـ اردبان ـ ارتبان ـ اردوان ـ اردوند =  نام های تاریخی ایرانی،

 ارژن و ارژنگ =  آرایش،  از نام های تاریخی ایرانی

 ارشان ـ ارشن = به معنی انسان، از نام های تاریخی، نام نوه کیقباد،

 ارشاک ـ آرشاک ـ ارشک ـ ارشنگ =  نام های تاریخی ایرانی هخامنشی و اشکانی،

 ارسلان =  شیر

 ارشیا =  تخت و اورنگ پادشاه،

 ارغوان ـ ارغون =  درختی بغایت سرخ و رنگین،

 ارم = باغ بهشت،  نام شخصی که ساز جنگ را وضع کرد،

 ارمایل = ارمائیل = آرمائیل =  هدف، نجیب پارسی،  برادر کرمائیل در دربار ضحاک،

 ارمز = ارمزد = اورمز =  هرمز، اهورامزدا، سرور و دانا، خداوند،

 ارمن = آرمن = ارمین = آرمین = آرمینیا =  نام فرزند کیقباد، نژاد ارمنی،

 ارمین دخت =  نام شاهزاده خانمها در ایران باستان بوده است،

 ارنواز =  نام خواهر جمشید پادشاه معروف باستان، به شاهنامه رجوع شود،

 اروند = الوند =  تند و تیز و چالاک،  نام پادشاه افسانه ای ارمنستان باستان،

 اروین =  آزمایش و امتحان و تجربه را گویند،

 اریا = آریا = آزاده و نجیب،  نام باستانی ایران بزرگ،

 اژیر = هوشمند و زیرک و عاقل، مردم پرهیزگار را نیز گویند،

 اسپا = اسپای =  نام دختران عالیمقام در ایران باستان،

 اسپار ـ اسفار ـ اسوار ـ ایسوار =  سوار ، از نام های ایرانی،

 اسپانتا = اسپاندا = سپنتا = اسفند = مقدس، از نام های قدیمی دختر و پسر،

 اسپایدا = اسپند = اسفند = مقدس و چشم زخم،  از نام های ایرانی،

 اسپندار = اسپندیار = اسفندیار =  مخلوق مقدس، یکی از شخصیت های شاهنامه،

 اسپندارمذ = اسپندارمز =  نام فرشته ای مقدس،  بردباری مقدس،

 استر = استرا = ستاره = نام ملکه هخامنشی،

 استاتیرا = ستاتیرا = نام دختر دارای سوم هخامنشی که به عقد اسکندر اشکانی درآمد،

 اشام =  مصفا،  نام یک شخصیت مذهبی تاریخی زرتشتی،

 اشتاد =  راستی، درستی،  نام فرشته موکل بر روز 26 از هر ماه خورشیدی،

 اشک ـ اشکان =  بنیانگذار حکومت اشکانیان،

 اشکش =  نام پسر کیقباد و فاتح خوارزم،

 اشناس =  نام پسر تهمورث، از نام های قدیمی ایرانی،

 افتد ـ افد ـ افدستا = ستاینده، ستایش کننده،  حمد و ستایش،

 افرا =  افری = فری = آفریدن،  زه و تحسین نیز باشد،

 افراز ـ افراشته = سرکش و سرکشیده، بلند و بلندی، ساخته بلند،

 افروز =  روشن و روشن کننده،

 افریدون = فریدون = از معروف ترین نام های باستانی و کنونی ایران،

 افشار =  شریک، معاون، رفیق، نام ایل نادر شاه افشار،

 افشر =  تیره ای از کردان،

 افشین =  نام یکی از نبیرگان کیقباد و نام سردار ایرانی دوران اسلامی،

 البرز = نام رشته کوه در ایران، نام پهلوانی در باستان،

 الوند ـ اروند ـ ارونت =  تند و تیز،

 امید ـ اومید =  آرمان و آرزو،  توقع و چشمداشت،

 اناهیت ـ اناهیتا ـ اناهید =  فرشته نگهبان آب،

 اندریمان ـ اندیرمان ـ وندریمان =  نام برادر ارجاسپ بوده،

 امیر =  شاه

 انوش ـ انوشا ـ انوشک =  جاوید و جاودان،  از نام های مهم تاریخی، و نام پیامبری است،

 انوشیروان ـ انوشروان =  نام یکی از پادشاهان ایرانی در شاهنشاهی ساسانیان،

 انوش آزاد ـ انوشزاد ـ انوشه =  از نام های ایرانی،

 اوروند = شأن و شوکت،  نام یکی از نبیرگان کیقباد،

 اورنگ ـ اورنگی = ادراک، عقل، دانش، تخت سلطنت، نام آهنگی از موسیقی باستانی،

 اهورا ـ اهورامزدا ـ ارمز =  از نام های خداوند،

 اهورا پرست ـ اهورایی = دین دار مزدا پرست،  خدا پرست،

 ایاز ـ ایاس = از نام های ترکی دوران بعد از اسلام،

 ایران ـ اران + پسوند و پیشوند = ایران بانو ـ ایرانشهر ـ ایراندخت ـ ارانی ـ ایرانمهر و غیره، 

 ایرج =  آریایی، منسوب به آریا،  نام پسر فریدن در شاهنامه،

 ایزد + پسوند = ایزدبخش = ایزدی و غیره = خداوند و آفریدگار،

 ایلام = از نام ای قدیمی ایرانی، استانی در ایران، نام دوره اول سلسله هخامنشیان، ایلام و ماد،

   ب

 باب =  پدر، نام فرزند تیگران داماد آستیاک،

 بابر = ببر، نام شاعر پارسی گوی اواخر سده هجده میلادی،

 بابک = پاپک = فرزند مهرمز، یکی از شخصیت های شاهنامه، موبد معبد آناهیتا، پسر ساسان،

 بابونج = بابونه = نام خوار تهمیج،

 بادان = باذان = پاداش و جزای نیکی، نام فرزند ساسان،

 باربد = بهلبد =  نام نوازنده نامی دربار خسرو پرویز از جهرم شیراز،

 بارمان = نام پهلوان تورانی بوده است،

 بازیار = بازدار = میرشکار، شکاربان،

 بامداد =  پگاه = صبحگاه،  آغاز صبح،

 بامشاد =  نام نوازنده نامی شاهنشاهی ساسانیان که همطراز باربد بوده است،

 بامی =  بامین =  منسوب به بامیان در کشور فعلی افغانستان،

 بانو = بانو گشسب=  بانویه = شهربانو =  خانم و ملکه،

 بدرام = خوش و خرم، همیشه و مدام،

 براز =  برازنده، زیبایی، آراستگی،

 برانوش = نام ایرانی مهندس رومی برنوس در دوران شاپور اول ساسانی که پل شوشتر را ساخت،

 بردیا =  نام شاهزاده هخامنشی،  برادر کمبوجیه پسر کوروش در کتیبه بیستون،

 برسام =  یکی از سرداران یزدگرد ساسانی

 برنا =  جوان

 برز = برزو = برزویه =  بلند بالا، نام طبیب معاصر انوشیروان ساسانی،

 برزو =  نام پسر سهراب که در یک منظوم حماسی ذکرش آمده است،

 برزوک = بزرگ

 برزن =  نام پهلوان ایرانی، نام پسر گرشاسب،

 برزین =  آتش،  نام بانی آتشکده آذین برزین،

 برسام =  در شاهنامه آمده است،

 برم ـ برمایه ـ برمک ـ برمند ـ برند = نام های تاریخی ایرانی،

 برنا = برناک = برناه = جوان، ظریف، خوب و نیکو،

 برو ـ برومند ـ برین =  نام های تاریخی ایرانی،

 بزکار = بوزکار = نام ایرانی شاهزاده خوارزم

 بزرگ و بزرگ امید =  بزرگمهر = دانشمند و مقام وزرارت دربار انوشروان ساسانی،

 بساک ـ بستان ـ بستام ـ بسطام = همگی از گل و گهر سرخ هستند،  نام های ایرانی،

 بستک ـ بستور ـ بستکوس بستوماگ =  نام های تاریخی ایرانی،

 بسد = بوسد =  مرجان،

 بّسدس = نام یک شخصیت سکایی در عهد باستان،

 بسیم =  خوش، خوش مزه و لذت بخش،

 بشوتن = پشوتن = نام پسر گشتاسب و برادر اسفندیار،

 بگ =  بیگ =  خدا، خداوند، بزرگ،

 بغ = فغ =  خدا، خداوند، بزرگ،

 بلاش = پلاش = نام پادشاه معروف حکومت اشکانیان،

 بنداد ـ بندار ـ بندخت =  نام های تاریخی ایرانی،

 بندو = بندوی = بندویه =  نام پادشاهی تاریخی،

 بوران = پوران = بوراندخت = پوراندخت =  نام های تاریخی دختران ایرانی، نام شاهزادگان ساسانی،

 بویا ـ بویه ـ بویهی =  نام های قدیمی ایرانی،

 بهادر = بهادران = بهادری = شجاع و دلیر،

 به آئین =  به دین

 بهبد ـ  بهراد ـ بهداد ـ بهبود ـ بهاور ـ بهامین ـ بهدین ـ بهنود ـ وهنود =  نام های ایرانی،

 بهرام =  مریخ، نام ایزد پیروزی،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 بهرنگ = رنگ نیک

 بهروز = بهریز = وهروز =  روز خوب و نیک

 بهزاد =  کسی که به نیکی زاده شده، نام استاد هنر شاه طهماسب صفوی،

 بهستان ـ بهسودان ـ وهسودان = نام های تاریخی ایرانی،

 بهشت = بهشتک = بهشته = بهشتی = نام های ایرانی،

 بهفر ـ بهور ـ بهقابد ـ بهقباد ـ بهماد =  نام های تاریخی ایرانی،

 بهمن =  یازدهمین ماه ایرانی، نام یکی از شخصیت های شاهنامه،

 بهمنش =  دارای مش و کردار شایسته،

 بهنام = وهنام =  مشهور

 بهناز = به + ناز

 بیدخت = بغدخت = بگدخت = دختر خدار،  شاهزاده خانم ستاره زهره،

 بیژن = ویژن = ویگن =  جنگجو، پسر گیو خواهر زاده رستم یکی از شخصیت های شاهنامه،

 بین ـ بیتا ـ بی بی آتون ـ بی بی خاتون = نام های بانوان در ایران،

   پ

 پاپک = بابک =  یکی از شخصیت های شاهنامه، موبد معبد آناهیتا،

 پاپکان = بابکان = لقب پادشاهان و بزرگان تاریخی ایران،

 پات = پاد = پرت = پارت =  نگهبان، مرزبان، جنگجو،

 پادار = فادار = پایدار = از نام های تاریخی ایرانی،

 پاده = فاده =  نام پدر خرم که زن مزدک بود،

 پارس = پارسا =  پارساکیا =  ایرانی، مقدس، نام ایرانی،

 پاسپار = پاسال = پاسدار =   نام و عنوان در ایران،

 پاشا =  نامی آذری به معنای پروردگار

 پاکان ـ پاکبار ـ پاکباز ـ پاک دل ـ پاک + پسوند = نام و فامیل در ایران،

 پالاش = بلاش = 

 پالیز ـ پالیزبان ـ فالیزبان =  نام و فامیل در ایران،

 پانوی = فانویه ـ پایدار ـ پایمرد ـ پایندر ـ پاینده =  نام و فامیل در ایران،

 پایکار = پایکار خان =  تحصیلدار، فرمانروای ایرانی در گرجستان،

 پدرام = پرارین =  آراسته و نیکو و خوش،

 پراهام = پرهام = نام شخصیت متمکن معاصر بهرام گور،

 پرتاب = دارای تاب و توانایی بسیار،

 پرتو = فروغ و روشنایی و شعاع،

 پرشان =  رزمجو،

 پروا = فروا = نام فرستاده خسرو پرویز دوم ساسانی به دربار روم،

 پروانه ـ پرمایه ـ پرمایون ـ پرناک ـ برنا ـ پرن ـ پروین = نام های ایرانی،

 پرند =  بافته ابریشمی و حریر ساده و منقوش،

 پرنیان =  دیبای چینی با لطافت زیاد،

 پرویز =  مظفر و پیروزی لقب خسرو دوم ساسانی، یکی از شخصیت های شاهنامه،

 پروین ـ پرین ـ پریچهر ـ پری خانم ـ پریدخت ـ پریرخ ـ پریسا ـ پریوش=  نام های بانوان ایران،

 پرهام ـ پژمان ـ  پوریا ـ  پویا ـ پوژمان = نام های مردانه در ایران،

 پوپک ـ پوپو = نام های ایرانی،

 پور = پوران = فوران = پوراندخت = نام ها بانوان در ایران،  از ریشه پور یا بور به معنی رنگ روشن،

 پوربها ـ پورک ـ فورک ـ پوری ـ فوری = نام و لقب ایرانی،

 پورشسب = بورشسف = دارنده اسب با رنگ پور یا بور، نام پدر زردشت،

 پوریا = پوریار = پور بای =  نام های ایرانی،

 پولاد = فولاد =  نام یکی از پهلوانان ایرانی در زمان کیقباد،

 پولادوند = پیلادوند = فولادوند =  عنوان در ایران،

 پویا ـ پویان ـ پوینده ـ پویه ـ پهر ـ پهره =  نام و لقب در ایران،

 پهلبد = پهلبت = فهلبد =  فرمانده سپاه،  آهنگساز دوران خسرو پرویز ساسانی،

 پیام =  پیغام

 پیروز = فیروز =  یکی از شخصیت های شاهنامه که دلیر طبرستان معاصر فریدون بود،

 پیروزان = فیروزان =  نام برادر شاپور اول،

 پیروز گر ـ فیروزگر ـ پیروز بخت ـ پیروز دخت ـ پیروزه ـ فیروزه =  نام های ایرانی،

 پیلتن ـ پلین ـ پیمان ـ پیندار ـ بیندار =  نام های ایرانی،

   ت

 تابا =  زر، طلا

 تاباک = تباک =  فرمانروای جهرم در دوران اردشیر،

 تابان =  شاعر ایرانی که در هندوستان می زیسته،

 تابان بخت ـ تاباندخت ـ تابانمهر =  نامهای پرسی ترکیب شده از تابان + پسوند و پیشوند،

 تابش ـ تابناک ـ تابنده ـ تابنده رخ =  نامهای ایرانی،

 تاج = تاز =  دیهیم، افسر،  واژه تازی که ایرانی ها به اعراب می گفتند بر وزن پارتی و پارسی،

 تازی=  نگهدار تاج،  پارتی = نگهدارنده مرز،  پارسی =  نگهدارنده خورشید و نور،  (نگارنده)،

 تاج آور ـ تاج بخش ـ تاجدار ـ تاجمان ـ تاجور ـ تاجی =  نامهای ایرانی،

 تارا =  ستاره ـ تارا دخت،

 تخمه = تهمه = تهم =  نیرومند و قوی،  نام شخصیتی از خاندان زردشت،

 تذرو =  ستاتیرا =  نام دختر داریوش سوم هخامنشی،

 ترانه =  نام دختران در ایران بزرگ،

 تربه =  نام بانوی پارسی مسیحی،

 ترخان =  طرخان =  شخص صاحب حضور،  نام پدر بزرگ ابونصر فارابی،

 ترسول =  ترسل =  نام سلطان فاریاب،

 ترشیش =  نام شاهزاده پارسی،

 ترند =  مرغک کوچک، وطواط،

 ترنگ =  تورنگ = تذرو،

 تروند =  میوه نورس و نو بهار،

 تژاو =  نام داماد افراسیاب که گیو او را زنده گرفت،

 تشتر = تشتریه =  ستاره شعرای یمانی،

 تکش =  کوه و بلندی، نام ابوالمظفر تکش خوارزمشاه بوده است،

 تلیمان =  نام پهلوان ایرانی، شاهزاده معاصر فریدون، نجیبی از سغد معاصر کیخسرو،

 تنان = تناس =  نام یکی از حکام داریوش کبیر،

 تنتاک ـ تندر ـ تنسر =  نام های ایرانی،

 توان ـ توانا ـ تواندخت ـ توانه =  نام هایی در ایران بزرگ،

 تور = تورج = توژ =  دلاور و پهلوان،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 توران = توران دخت = پوراندخت =  نام دختر خسرو پرویز،

 تورج = تورک = تورگ = طورگ = دلاور و پهلوان،  پسر شیدسپ، نبیره جمشید،

 توس = طوس =  نام پسر نوذر،

 توفان = طوفان = نام دوست وامق که با او گریخت،

 تهماسب = طهماسب =  دارنده اسب قوی،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 تهمتن =  نیرومند و قوی،  یک از القاب رستم زال،

 تهمورث = تهمورس = طهمورث =  دارنده سگ قوی،  نام یکی از شاهان ایرانی،

 تهمیج = تمهیج =  نام خواهر بابونج،

 تهمینه =  نام دختر پادشاه سمنگان،  مادر سهراب،

 تیر =  نام فرشته موکل بر ستوران و نگهبان باران،

 تیران ـ تیرداد = تیردات = تیریداد =  فرشته موکل چارپایان،  نام های ایرانی،

 تیراژه =  رنگین کمان،  قوس قزح،

 تیردخت = تیر + دخت = نام دخترانه ایرانی،

 تیروند ـ تیزرو ـ تیزگام ـ تیرگان =  نام هایی در ایران بزرگ،

 تینا =  گل،

 تیهو =  پرنده ای شبیه کبک،

 تیمور =  نام مردان در قاره کهن،

  ج

 جابار = جبر =  یکی از نیاکان گودرز،

 جان افروز = جان افزا = جانفروز =  جانفزا =  نام و لقب در ایران،

 جاما = جاماس = جاماسپ =  دارنده اسب درخشان،  نام شخصیتی در تاریخ،

 جانبخش ـ جم چهر ـ جمسپ ـ جوانبخت ـ جوانمرد =  نام های ایرانی،

 جاوید = جاویدان =  ابدی،  نام شاهی باستانی، یکی از شخصیت های شاهنامه،

 جم = جمشید = جامشید =  نام های ایرانی در شاهنامه،

 جهانبان ـ جهاندار ـ جهانشاه ـ جهانگیر =  نام های ایرانی،

 جهانبانو ـ جهاندخت =  نام های دختران در ایران بزرگ،

   چ

 چابک = چابوک =  چالاک و زرنگ،  نام نیای یک شاه ایرانی،

 چمن ـ چمن آرا =  نام و لقب در ایران،

 چهر ـ چهر آرا ـ چهر آزاد چهر زاد ـ شهر زاد ـ شهر آزاد =  نام های ایرانی،

  ح

 حامی =  مدافع

  خ

 خاد =  شخصیتی معاصر اشک سوم حکومت اشکانیان،

 خاش = نام برادر افشین،

 خاور ـ خاوران ـ خاوردخت ـ خاوری =  منسوب به خاور،  از نامها و لقب های ایرانی،

 خاوند =خداوند = خانده = خونده =  صاحب بزرگ، نام و فامیل در ایران،

 خدا بخش ـ خداداد =  نام و فامیل در ایران،

 خداداد = خداداده =  هدیه ای از طرف خدا،  نام مرز بان فسا،

 خدایار ـ خدایبده =  نام و فامیل در ایران،

 خراد = خوراد ـ خورادبه = خردادبه =  نام و فامیل در ایران،

 خرم بانو ـ خرم بخت خرم ـ ناز =  نام دخترانه در ایران بزرگ،

 خرم دین ـ خرم دینان ـ خرمشاه =  فامیل و لقب در ایران بزرگ،

 خسرو =  پادشاه، خوش نام،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 خشایار = خشاریار =  نیرومند،  نام پسر داریوش بزرگ هخامنشی،

 خشنو ـ خشنود ـ خندان =  نام دخترانه در ایرن،

 خورشید ـ خورشید بانو ـ خورشید چهر ـ خوروش ـ خوروند = منسوب به خورشید، نام و لقب،

 خوزان = نام پهلوان ایرانی از یاران کیخسرو،  نام ولایت خوزستان،

 خوشنواز = خشنواز = خشنوار = نام تاریخی، نام یکی از پادشاهان قلمرو شاهنشاهی ساسانیان،

  د

 دابویه ـ دادبویه ـ دادیه = فرزند هوش آیین،  دانشمند معاصر هرمز چهارم ساسانی،

 دادآفرید ـ دادآفرین ـ دادآور =  نام و عنوان در پارسی،

 دادبخش ـ دادین ـ دادجو ـ دادخواه ـ دادرس ـ دادراست ـ دادستان ـ دادفر =  نام و فامیل ایرانی،

 دادگر ـ دادگستر ـ دادور ـ دادفرخ ـ داتفرخ ـ دادگون ـ داتگون =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دادمهر ـ دادبرزمهر ـ دادوند ـ دادوی ـ دادویه ـ دادایز ـ دادایزد =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دارا = داراب =  ثروتمند، یکی از شخصیت های شاهنامه،

 دارویی ـ داریا =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 داریوش = داریاوش =  نگهبان و نگدار نیکی،  نام یکی از شاهان هخامنشی،

 دارا پناه ـ داراشکوه ـ دارشاه ـ دارمنش ـ وارمنش ـ دارمنشان =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دارموی = دارمویه =  نام شخصیتی تاریخی،

 دالتا ـ دلتا ـ داماد ـ میرداماد ـ داماسپ ـ دامی ـ دامیار ـ دامینه =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دانا ـ داناک ـ دانش ـ دانشمند ـ دانشومند ـ دانشور دانش =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دانش آموز ـ دانش پذیر ـ دانش پژوه ـ دانشجو ـ دانش فر =  فامیل در ایران بزرگ،

 دانون ـ دانوی ـ دانویه ـ داور ـ داوران =  نام و فامیل در قاره کهن،

 درخش ـ درخشان ـ درخشش ـ درخشنده =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دریا ـ دریاخان ـ دریادل =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دژم ـ دستان ـ دستور ـ دشمه =  نام ها تاریخی در ایران،

 دغدا = دغدو = دغدیه =  شیر دهنده،  نام مادر زرتشت،

 دل ـ دل افروز ـ دل آرا ـ دلارام ـ دل انگیز ـ دل آویز ـ دلبر ـ دلبند =   نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دلخوش ـ دلشاد ـ دلفروز ـ دلکش ـ دلگشاد ـ دلنشین =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دلیر ـ دماوند ـ دمنک ـ دنک =  نام های تاریخی ایرانی،

 دوستان ـ دوستک ـ دوستکام ـ دوستگیر ـ دوستویه =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دوغدو ـ دهش ـ دهقان ـ دهگان ـ دیانوش = نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دیبا ـ دیباج ـ دیس ـ دیندار = نام و فامیل در ایران بزرگ،

 دیهیم =  تاج و افسر و کلاه پادشاهی،

 دانوش =  نام ایرانی،

   ر

 رات ـ راتا ـ راتانشاه =  نام سلاطین قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 راد ـ رادان ـ رادنوش ـ رادمان ـ رادمهر =  نام سلاطین قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 راز ـ رازبان ـ رازدار ـ رازمهر ـ رازی = نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 راست ـ راستا ـ راستی ـ راسک ـ راسود =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 راشنو =  در اوستانام فرشته عدالت و انصاف است،

 رام = رامین ـ رامتیا ـ راماتیا ـ رام بهشت =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 رامبد ـ رامتین ـ رامش = آرامش،  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رامتین =  نوازنده معروف زمان ساسانیان،

 رامیان ـ رامیار ـ رامشت ـ راوند =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رباب ـ ربابه ـ رخ ـ رخسار ـ رخساره =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رخش =  سرخ و سپید در هم آمیخته،  نام باد پای رستم،

 رخشا ـ رخشان ـ رخشنده =  درخشان، نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رزم آرا ـ رزم آزما ـ رزم آور ـ رزمجو ـ رزمساز ـ رزمهر ـ رزمی =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رزمیار ـ رستان ـ رستگار ـ رستک ـ روستک =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رستم = رستهم = روستهم =  روست = نمو یا رشد = تهم =  پهلوان = نام پهلوان نامدار ایرانی،

 روشن = نام فرشته عدالت در یشت های زرتشت،

 روشنان ـ رشنو ـ رشنواد =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 رنجویه = رنج + ویه = نام یکی از سرداران آل طاهر،

 رنگین ـ روانبخش ـ روایی ـ روحبخش ـ روحپرور =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رودابه ـ روزافزون ـ روزبه ـ روزبهار ـ روزبهان =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 رودکی =  تخلیص شاعر شهیر که پدر شعر پارسی لقب دارد،  مشروح در اینجا،

 روشن = روکسانا = روشنایی = روشنک = روکسانه =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 روشن روان ـ روشندل ـ روشنگر ـ روشنگران =  نام و فامیل در قاره کهن،

 رویین ـ رویینه ـ رویین تن ـ رویینه تن =  نام و فامیل در قاره کهن،

 رها = راهوی = رهاوی =  نام مقامی در موسیقی ایرانی است،

 رهام = نام پسر گودرز که در جنگ دوازده رخ بارمان را کشت،

 رهان = نام سردار پارسی که در جنگ های غرب شرکت داشته است،

 ره آورد = ارمغان و سوغات،

 رهایی ـ رهبر ـ رهنما ـ رهنمون ـ رهنورد ـ رهی =   نام و فامیل در قاره کهن،

 ریکا ـ رایکا =  محبوب و معشوق و طلوب،

 ریو =  نام پسر کیکاوس که داماد طوس بود،

   ز

 زاب = زاو = زو =  یاری دهنده،  نام نبیره تور پسر فریدون است،

 زاد = آزاد =  نام سردار ایرانی در جنگ قادسیه،

 زادان ـ زادان فرخ ـ زادبخت ـ زادفرخ ـ زادمهر ـ زادهرمز =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زادوی ـ زادویه ـ زار ـ زاری = نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زارتشت = زاردشت = زردشت = زرتشت =  زرادشت ـ زرادهشت =  نام پیامبر بزرگ قاره کهن،

 زال = زال زر =  نام پسر سام و پدر رستم در شاهنامه،  نام و فامیل در قاره کهن،

 زاماسپ ـ زامجان ـ زمجان ـ زامیاد =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زاور ـ زاوش = زاووش = ستاره ای است،  همان زئوس یونانی است،

 زراسب = زرسپ =  دارنده اسب طلایی،  نام پسر طوس بن نوذر که داماد کیکاوس بود،

 زران ـ زربار ـ زربانو ـ زردان ـ زردستان =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زردخت ـ زرستان ـ زرشام ـ زرکش ـ زرکوب ـ زرمان =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زرمادخت ـ زرمهر ـ زرمیک ـ زرمیور ـ زرند =   نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زروان ـ زروان داد ـ زروند ـ زری ـ زریر ـ زریران =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زرین ـ زرین تاج ـ زرین دخت ـ زرینه =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زند =  شرح و تفسر اوستا،  نام تیره ای از ایرانی ها که کریم خان زند منسوب بدان هاست،

 زندلان ـ زندوست زنده دل ـ زنده بیل ـ زنده رزم =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زنگگ ـ زنگله ـ زنگنه =  نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در قاره کهن،

 زو =  نام نبیره تور و نیای افراسیاب،

 زواره = زو + اره =  زنده و ذیحیات،  نام برادر رستم زال است،

 زوان ـ زوبین ـ ژوبین ـ زیب ـ اورنگ زیب =   نام شخصیت های قدیمی، نام و فامیل در ایران کنونی،

 زیبا ـ زیرک ـ زیرک زاد ـ زیرک زاده =  نام و فامیل در ایران کنونی،

 زین ـ زیناب ـ  زینابی ـ زینابد ـ زینعلی =  نام و فامیل در ایران کنونی،

 زیور =  زینت و آرایش و وسایل آن،  نام بانوان در ایران،

   ژ

 ژابیز ـ ژابیژ =  شراره آتش،

 ژاله ـ ژیلا =  نام بانوان در ایران،

   س

 سابک =  نام قدیمی ایرانی،  نام استاندار مصر در زمان سلسله هخامنشیان،

 سابور = شاپور =  سابور بن اشکان،

 ساتراباتس ـ ساتراپ =  نام و لقب در ایران قدیم،

 ساتین =  نام شاهزاده آلانی،  ساتی نیک = نام خواهر ساتین،

 سار ـ سارا ـ سارابانو ـ سارنج ـ سارنگ ـ سارو  = نام و فامیل در قاره کهن،

 ساسان =  نام نیای ساسانیان،  بنیان گذار شاهنشاهی ساسانیان،

 ساساندخت ـ ساسانشاه =  نام در ایران قدیم،

 ساسو ـ ساغر ـ ساینا ـ سامی ـ ساونهاوا ـ

 سالار =  رهبر

 سام = ساهم = شام = نام پدر زال یکی از شخصیت های شاهنامه،

 سامانی ـ سامان =  خانه، ترتیب و نظام و نسق، نام نیای حکومت سامانی،

 سامه =  عهد و پیمان و سوگند،

 ساویز =  خوشخو و نیک خلق،

 سبک = سیبوی = سیبویه =

 سبل ـ سابیل ـ شابیل =  نام پادشاهی در قدیم،

 سبکبار ـ سبکپای ـ

 سپنتا =  مقدس،  پدر آواهیا،

 سپندار = اسپندار = اسپندیار = اسفندیار =  مخلوق مقدس، یکی از شخصیت های شاهنامه،

 سپهبد = اسپهبد =  فرمانده لشکر،

 سپهر =  اسبهر =  آسمان، نام فرزند کیخسرو،

 سپهبان ـ سپهدار ـ سپهردات ـ سپهرراد ـ سپهرم ـ سپهری ـ سپهروند =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سپیتمان ـ سپیتمن ـ سپید ـ سپیده =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 ستاتیرا =  نام دختر داریوش سوم هخامنشی،

 ستار = ستاره = استر =

 ستاره =  نام مادر شیخ الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله سینا،

 ستوده =  معادل محمد،

 سخرا ـ سوخرا ـ سوفرا = نام پدر زرمهر از خاندان قارون،

 سخن سنج = سخنور =  مردم فهمیده و سخندان و شاعر و داستانسرا،

 سرفراز = سرافراز ـ سرافرازسلطان =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سربدار =  نام و عنوان خاندان سلاطینی است که در خراسان حکومت کردند، در اینجا،

 سرخاب ـ سهراب ـ سرخ بت ـ سرخ بد =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سرخستان ـ سرخوش ـ سرشار ـ سرشک ـ  سرفشان ـ سرنا ـ سورنا ـ سرواد =  نام و فامیل،

 سروش ـ سروشان ـ سروشه ـ سروشیار =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سروناز ـ سریر ـ سفید ـ سلم ـ سمنبر ـ سمند ـ سمندخت ـ شمندخت =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سنباد ـ سمباد ـ سنبل ـ سنجان ـ سنجه ـ سنجر =

 سودابه ـ سوداوه = نام دختر پادشاه هاماوان،  همسر کیکاوس،

 سوداگر ـ سودآور ـ سودمند ـ سودی ـ سور ـ سورا ـ سورمک ـ سوری =

 سورن = سورنا = سرنا =  سردار نامدار در جنگ داخلی ایران،  رجوع شود به اینجا،

 سوفرا ـ سوخرا ـ سوسن ـ شوشان =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سهراب ـ سرخاب ـ سهرک ـ شهرک ـ ساتراکس =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سهی ـ سرسهی ـ سهیدخت ـ سهی سرو =  نام و فامیل در قاره کهن،

 سهراب =  فرزند رستم در شاهنامه،

 سیامک =  مرد سیاه مو، نام پسر کیومرث،

 سیاوش ـ سیاوخش =  پسر کیکاوس در شاهنامه،

 سیما ـ سیمادخت ـ سیتا ـ سیتادخت ـ سیما ـ سیمادخت سیمبر ـ سیمدخت ـ سیندخت =

   ش

 شاپور = ساپور =  یکی از شخصیت های شاهنامه،  نام سه پادشاه از پادشاهی ساسانیان،

 شاد ـ شادملک ـ شاداب ـ شادان ـ شادبخت ـ شادبهر ـ شاددل ـ شادرنگ ـ شادرو ـ شادزی =

 شادفر ـ شادور ـ شادمان ـ شار ـ, شاهکام =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شاه ـ شاه آذر ـ شاهباز ـ شاهبال ـ شهبال =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شاه بانو ـ شاه بند ـ شهبند ـ شاهپور ـ شاهجهان ـ شاهدخت ـ شاهدوست =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شاهرخ =  صورت شاه،  نام پسر تیمور لنگ یا تیمور گورکانی،

 شاهرو ـ شهرو ـ شهرویه ـ شهروی =  نام یکی از نجبای پارسی،

 شاهروز ـ شهروز ـ شاهرود ـ شاهزمان =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شاهسوار ـ شهسوار ـ شاهک ـ شاهکدخت ـ شاهنده =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شاهنشاه ـ شاهوار ـ شهوار ـ شهباز ـ شاهو ـ شاهوی ـ شاهویه =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شاهی ـ شاهی خان ـ شاهیده ـ شاهین ـ شاهیندخت ـ شاهین باز = نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شایا ـ شایان ـ شایسته ـ شایگان =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شباهنگ ـ شبو ـ شبوی ـ شبدیز ـ شبدیس ـ شبرو ـ شبروی ـ شبرویه =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شبنم ـ شرزه ـ شروانی ـ شروین ـ شغاد =  نام و فامیل در ایران بزرگ،

 شکر ـ شکر ریز ـ شکوفه ـ شکوه ـ شکیب ـ شکیبا =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شمشاد ـ شمن ـ شمندخت ـ شمیده ـ شنبد ـ شنبلیدـ شنبلیت ـ شنگل ـ شنگول =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شوریده ـ شوسپ ـ شوشان ـ شوشانیک =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شهاب =  ستاره دنباله دار ـ  شاه آب =  میر آب،

 شهبار = شاهبار ـ شهباز = شاهباز =  شاهین دربار،

 شهبال ـ شهبنده ـ شهپر ـ شهپری ـ شه جهان ـ شاهجهان =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شهداد ـ شهرام ـ شهربانو ـ شهربانه ـ شهربراز ـ شهروراز =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شهرداد = هدیه شهر ـ شهر زاد ـ شهر آزاد ـ شهرمهر ـ شهرناز ـ شهرنوش

 شهرو ـ شهروار ـ شهرود ـ شهروراز ـ شهروز ـ شاهروز =  رودی بزرگ،

 شهروی شهرویه ـ شهریار شهریر ـ شهریران ـ شهرایران شهرایمان=  نام و فامیل در قاره کهن،

 شهنا ـ شهنای ـ شهناز ـ شهین ـ شهین بانو ـ شهین دخت =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شید ـ شیدا ـ شیدوش ـ شیده ـ شیراک ـ شیرک ـ شیران =  نام و فامیل در قاره کهن،

 شیر +پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 شیرین ـ شیرین بانو ـ شیرین دخت ـ شیفته ـ شیوا ـ شیوه =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 شهیار =  دوست شاه

   ص

 صدف =

 صهبا =  شراب،

   ض

 . . . . . .

   ط

 طاهره = پاک، خالص،

 طلا =  طلا،

   ظ

 . . . . . .

   ع

 عماد =  اعتماد،

 عسل =

   غ

 غمزه =  حرکت چشم و مژه از روی ناز و عشوه،  نام بانوان،

 غمام ـ غمگسار ـ غنچه ـ غوری ـ غوریان =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 غزال = غزاله =  آهوی کوهی

   ف

 فابریز = فابریس = فبریز =  بهروز = بهریز = وهروز =  روز خوب و نیک،

 فاتک ـ پاتک ـ فاحد ـ پاخد =  نام و فامیل،

 فارابی ـ فاریابی =  نام و فامیل در قاره کهن،

 فافا ـ فافا دخت =  بدیع و نیکو و خوب،

 فد ـ پدا ـ فدیک ـ فرابخت ـ فرابند ـ فراونداد ـ فراز =  نام و فامیل در قاره کهن،

 فراسیاب ـ فراسیون ـ فرامش ـ فراماش =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 فرامرز =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 فرانک ـ فراندزم = یکی از شخصیت های شاهنامه،

 فربت ـ فربود ـ فربد =  مناعت، راست،

 فربغ =  مرکب از فر به معنی شکوه + بغ به معنی خداوند است،

 فرحناز =  خوشی،

 فرجاد =  عالی، ـ   فرخ =  شاد، ــ   فرخزاد =  شاد به دنیا آمده،  فرخنده =  شاد،

 فرخاد ـ فرخان =  غالب و پیروز،

 فرخانشاه ـ فرخ پی ـ فرخجسته ـ فرخ داد ـ فرخ راد ـ فرخ روز =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 فرخزاد ـ فرخ سیر ـ فرخ مرد ـ فرخنده ـ فرخ نهاد ـ فرخی ـ فرخ یار =  نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 فرداد ـ فردین ـ فردید ـ فردیس =  نام در ایران بزرگ،

 فردوس =  باغ بهشت،

 فرزاد =  تولد باشکوه،

 فرزام ـ فرزام =  سزاوار، علم و حکمت و دانش،

 فرزان = فرزانه =  عاقل

 فرزد ـ فرزه ـ فرشید ـ فرشیدور ـ فرغار ـ فرمان ـ پرمان =  نام در ایران،

 فرین = فرزین =  دانا،  در شطرنج بمنزله وزیر است،

 فرشاد =  شاد، درخشنده،

 فرشته =  پری،

 فرناز =  بالا

 فرود ـ فرهاد ـ فریبرز ـ فریدون =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 فرور ـ فروتی ـ فرود ـ فروردین ـ فروهر =  جوهر،  روح جاودان و مقدس، نیروی نگدار آسمانی خلایق،

 فروز ـ فروزان ـ فروزش ـ فروزنده =   نام و فامیل در قاره کهن و هندوستان،

 فروغ ـ فروزان ـ فروزنده =  روشنی،  درخشان،

 فره = شأن و شوکت و شکوه و عظمت،

 فرنگ ـ فرنگی ـ فرنگیس =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 فرنوش = فارنوش = فرنوس = نام پادشاه ماد،

 فرهاد ـ فرهت ـ فرهیخته ـ فرهمند ـ فرهنج ـ فرهنگ ـ فرهود ـ فرهودی ـ فربودی ـ فرهومند ـ فرمند =  نام و فامیل،

 فرهی ـ فرهیخته ـ فریاد ـ فری ـ فریار ـ فریان ـ فریانک ـ فریانه ـ فریبا =  نام و فامیل در ایران و هندوستان،

 فریدخت ـ فریتون ـ 

 فرید ـ فریده =  منحصر بفرد، پر ارزش،

 فریور ـ فریرخ ـ فریز ـ فریس ـ فریش ـ پریور ـ فریوری ـ پریوری =  نام و فامیل در ایران،

 فریشه = فرشته

 فریبا ـ فریوش ـ پریوش ـ فریناز ـ پریناز ـ فراز ـ افراز ـ فرازی =

 فسانه = افسانه

 فور = بور ـ فورک ـ بورک =

 فولاد ـ فولادوند ـ فولادیان ـ پولادیان =  نام و فامیل در ایران و هندوستان،

 فیروز = فیروزه ـ فیروزان ـ پیروزان =  پیروز، پیروزی،

 فیروز بخت ـ پیروز بخت ـ فیروزمند ـ پیروز مند ـ فیمان ـ پیمان = فرنگ ـ فرنگی ـ فرنگیس =  نام و فامیل،

 فیلا  =  عاشق،

   ق

 قابوس ـ قارن ـ قاورد ـ کارن =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 قاصدک =  گل قاصدک،

 قباد = قبادیان = قبادی = قبادیان = لقب پادشاهان کیانی و نام پدر انوشیروان ساسانی،

   ک

 کابور = کاپور = کافور ـ،  کات = کاتا = کاته =  نام و فامیل در ایران و هندوستان،

 کاد = کاتوز = کاتوزی = کاتوزیان =  نام و فامیل در ایران،

 کار ـ کارآزما ـ کارجو ـ کاردان =  نام و عنوان در پارسی،

 کاریال ـ کاکل ـ شاه کاکل ـ

 کاکی ـ کاکو ـ کاکوی ـ کاکویه ـ کالو ـ کالویه =  برادر مادر، دایی، خاله و عمو،

 کامران ـ کامبخش ـ کامبیز ـ کامجو ـ کامدین ـ کامروا ـ کامکار ـ کامگار =   نام و فامیل در ایران و هندوستان،

 کامشاد ـ کاموس ـ کامه ـ کامیاب ـ کامیار =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کاوه ـ کابه ـ کابی ـ کاویان ـ کاووس =  منسوب به شاه،  نام و عنوان آهنگر که کاخ دشمن ایران را فرو ریخت،

 کتایون ـ کتکس ـ کتماره ـ گتماره ـ کدیور =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کرشنا ـ کرکس ـ کرکوی ـ گرگوی ـ کرکسار ـ گرگسار =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کرمائیل ـ کروان ـ کژدهم ـ کشانی ـ کشواد ـ کشور ـ کلالی =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کسرا =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 کلانتر = کلانتری =  بزرگ و مهتر، خاندان،

 کلاهور ـ کلاهون ـ کلباد ـ کمانگر ـ کنار ـ کنارنگ ـ کنجو ـ کنکر = نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کورس ـ کورش ـ کورو ـ کوروش =  پسر چش پش موسسه بخش آخر سلسله هخامنشیان،

 کورو خان ـ کرخان ـ کرکان ـ کوش ـ کوشا ـ کوشان ـ کشان =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کوشانپور ـ کوشانی ـ کشانی ـ کوشانیان =  منسوب به کوشان،  نام و فامیل،

 کوشش ـ کوششی ـ کوشیار ـ گوشیار =  کسرا =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 کوهزاد ـ کهزاد ـ کوهی ـ کوهیار ـ کهیار =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کهان ـ کیهان ـ کهبد ـ کوه بد ـ که پیکر =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کهرام ـ کهرک ـ گهرم =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 کهستانی = قهستانی = کوهستانی =  نام و فامیل در ایران،

 کی ـ کیاجور کیارش ـ کی آرش کیانا کیاشاه ـ کی + پسوند و پیشوند = کی = بزرگ، عاقل، دانا،

 کیان ـ کیانیان ـ کیارش ـ کیانوش =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 کیخسرو ـ کی سیاوش ـ کیقباد ـ کی کاوس =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 کیوان = کیواندخت =  نام ستاره زحل،  جهان،

 کیومرث ـ کیو مرس = یکی از شخصیت های شاهنامه،

 کیهان ـ کیهان بانو ـ کیهاندخت ـ کیهانی ـ جیهانی =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

   گ

 گباد =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 گباز = گبازس =  نام یک پادشاه قدیمی در لازستان،

 گرام ـ گرامی ـ گرامی پور ـ گرامیدخت ـ گرامی زاد =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 گرد ـ گورد ـ گرداب ـ گردافرید ـ گردآفرید ـ گردافکن ـ گردان = نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 گردان اسپ ـ گردانشاه ـ گردزاد ـ گردگیر ـ گردو ـ گردیک ـ جردیک =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 گرزم ـ گردیه ـ گرزمان ـ گرزن ـ گرسیون =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 گرشاسپ ـ کرشاسپ ـ گرشاسف =  دارنده اسب لاغر،  نام یکی از نیاکان رستم،

 گرشیوز ـ گرگوی ـ گرمائیل ـ گرمایل ـ کرمائیل =  نام شخصیت های تاریخی،

 گستهم ـ ویستهم =  گشوده و پخش گشته،  نام پسر نوذربن منوچهر،

 گشاسپ = گشتاسب = ویشتاسپ =  دارنده اسب رمور،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 گشتا = ویشتا =  بهشت و ارم و جنت،  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 گشواد = کشواد = دارای بیان شیوا و فصیح،  نام پهلوان ایرانی در زمان فریدون،

 گل ـ گل + پسوند و پیشوند =  گل + معنی پسوند و پیشوند،

 گودرز =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 گور =  لقب بهرام گور پادشاه معروف پادشاهی ساسانیان که عاشق شکار گورخر بوده است،

 گومات ـ گوماتا ـ گماتا =  از مردم ماد که به بردیای دروغی معروف شد،

 گوهر = گهر ـ گوهر + پسوند =  گوهر و جواهر معروف + معنی پسوند،

 گیتی ـ گیتی آرا ـ گیتی افروز =  جهان و روزگار،

 گیو =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

   ل

 لاد =  گل

 لادن ـ لاشک ـ لالا ـ لاله ـ لاله + پسوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 لشکر ـ لشکری ـ لشگری =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 لهاک ـ لیشام =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 لهراسپ =  دارنده اسب تیزرو،  نام پدر گشتاسپ،

   م

 ماتاک ـ ماتاکوس ـ ماتال ـ ماتالوس ـ ماتیار ـ متیار ـ مطیار =  نام و لقب های تاریخی ایرانی،

 ماد ـ مدیا ـ مادای ـ مادات ـ مدات ـ ماداتس ـ ماداتان ـ مادی =  منسوب به مد یا مهد یا ماه،

 مادرک ـ مادریک ـ مدرک ـ مادول ـ مادوی ـ مادویه =  منسوب به مادر،  نامهای قدیمی ایرانی،

 مادیک ـ مادیگ ـ مدیگ =  نام و فامیل در ایران باستان،

 ماخ ـ مار ـ منترا ـ ماراسپند ـ مار اسفند ـ مارسپند =  نام و فامیل در ایران باستان،

 ماز ـ مازار ـ مازارس ـ مازان ـ مازیار =  چین و چروک کوهستان،  نام و لقب در ایران،

 ماکان ـ ماکاکی ـ ماکاگوس =  نام و فامیل در ایران،

 مامکان ـ مامقان ـ ممقان ـ مامکانی ـ مامقانی ـ ممقانی =  نام و فامیل در ایران،

 مامویه ـ ممویه ـ ماندات ـ مندات ـ مانداد ـ منداد =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 ماندار ـ مندار ـ ماندان ـ ماندانا ـ مندان ـ مندانا ماندو ـ مندو ـ ماندوی ـ مندوی ـ ماندویه ـ مندویه =

 مانوش ـ منوش ـ مانوشان ـ منوشان =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مانی =  نقاشی که خود را پیامبر معرفی می کرد،

 مانیاخ ـ مانیان =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 ماه ـ ماه + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مج ـ ماج ـ مرتان ـ مرتیا ـ مرد + پسوند و پیشوند = نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مرجان ـ مرجانک ـ مرجانه =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مرزبان ـ مرپان ـ مرزوان ـ مرزبانی ـ مرزوی ـ مرزویه =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مرسپند ـ مرمر ـ مروا ـ مروارید =  نام و لقب در ایران،

 مزدا ـ مزدا پرست ـ مزدایسنا ـ مزدایسنی ـ مزدایی ـ مزدائیان ـ مزدک =  خدا، دانا، خداپرست،

 مژده ـ مژدهی ـ مژگان ـ مژه =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مستان ـ مستجان ـ مستی ـ مسکان ـ مشکان ـ مشکاندخت = نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مشکبو ـ مشکبوی ـ مشکناز ـ مشکو ـ مشکوی ـ مشکویه ـ مشکین =  ترکیبات مشک،

 مشیا ـ مشا ـ مشیانا ـ مشانا =  فنا ناپذیر ، انسان ـ آدم، حوا،

 ملنگ ـ مملان ـ مناس ـ مناسپ ـ مناک ـ مناواز =   نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 منداد ـ مانداس ـ مندان ـ مندو ـ مندوی ـ مندویه =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 منش ـ منشین =  خلق و خوی و فطرت، همت و کرم،

 منکجور ـمنو ـ منوچ ـ منوچه ـ منوچهر =  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 منوش ـ مانوش ـ مانوشان ـ مانوشان ـ منوشفر =  نام و لقب در ایران باستان،

 منوی ـ منویه ـ مانوی ـ مانویه =  نام و فامیل در ایران،

 منیژ ـ منیژک ـ منیجک ـ منیژه ـ منیجه =  نام و فامیل در ایران،

 موبد ـ مه آباد ـ مهاباد ـ مه آسا ـ مهان =  نام و لقب در ایران،

 مهبانو ـ ماهبانو ـ مهبانو ـ مهبخت ـ ماه بخت =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مهبد ـ مهبود ـ مهبدان ـ مهبندات ـ مهبنداد =  نام و فامیل در ایران،

 مهپاره ـ ماهپاره ـ مهتاب ـ مهتابان ـ ماهتابان ـ مهتاج ـ ماهتاج =  منسوب به ماه،

 مهدات ـ مهداد ـ ماهداد ـ مهدخت ـ ماهدخت =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مهر = میترا = میثرا =  میانجی بین آفریدگار و خلق و خورشید، محبت و علاقه،

 مهر + پسوند و یا پیشوند = اسامی ایرانی

 مهران ـ مهرداد ـ مهرزاد ـ مهرک ـ مهرنگ ـ مهریار ـ مهر نوش ـ و....

 مهزاد ـ ماهزاد ـ مهسا ـ مهیار ـ مه + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل،

 مهین ـ مهین بانو ـ مهین دخت ـ مهین زاد ـ مهین فر ـ مهینه =  نام و لقب،

 میر ـ میره =  مخفف امیر ـ کدخدا و صاحبخانه،

 میشان ـ میشانه ـ میمند ـ میمندی =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 مینا =  مینا + پسوند و پیشوند =  گردنبند و سینه ریز، آبگینه، آبی آسمانی،  نام و فامیل،

 مینو = روح و آسمان،  مینو + پسوند و پیشوند = نام و فامیل،

 میهن =  زاد و بوم،  میهن + پسوند و پیشوند = نام و فامیل،

   ن

 نارد ـ ناردخت ـ ناری =  نام و فامیل در ایران بزرگ و قاره کهن و هندوستان،

 ناز ـ ناز + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نام ـ نام + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نامی ـ نامدار ـ نامور =  مشهور،

 ناهد ـ ناهید ـ ناهیده = ستاره زهره، نام زن گشتاسپ و مادر اسفندیار، نام دیگر کتایون،

 نرسی ـ نرسه ـ نرسانگاه =  سروش، فرشته حامل وحی،

 نرگس ـ نرمین ـ نرمینه ـ نریم ـ نریمان =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نستر ـ نسترن ـ نسترون ـ نسترین = گل سفید خوشبو،  نام و فامیل،

 نسرین ـ نسرین نوش ـ نکو ـ نگار ـ نگیسا ـ نگین  =  نام بانوان،

 نوا ـ نوایی =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نو ـ نو آور ـ نو آیین ـ نو بهار ـ نوتاش =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نودر ـ نوذر =  شخصیتی در شاهنامه، نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نور ـ نوری =  روشنایی،

 نوش ـ انوش =  بیمرگ و جاودان، حیات و زندگی،

 نوشاد ـ نوش آذر ـ نوش آفرین =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نوشان ـ نوشدخت ـ نوشیروان ـ انوشیروان ـ نوشزاد ـ نوشفر ـ نوشیروان ت نوشین ـ نوشین دخت ـ نوشین روان =

 نوند ـ نوید ـ نویدی =  خبر خوش،

 نیاز ـ نیازی ـ نیازیان ـ نیایش ـ نیایشی =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نیرم ـ نیرو ـ نیرومند ـ نیساری =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نیک ـ نیک + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 نیلو پر ـ نیلوفر ـ نیلوفری =  گل معروف آبی،  نام و فامیل،

 نمیا = کوچک،

 نیو ـ نیوشا =  پهلوان و شجاع، شنونده و درک کننده،

  و

 وارسته ـ واسپو ـ والا ـ ولامنش =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 وخش = فرشته نگهبان آب،

 وخشور =  پیامبر حامل وحی الهی،

 وراز ـ ورازدخت ـ ورتاج =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 ورج ـ ورجاوند ـ ورجمند = بزرگی و شوکت، فر ایزدی، فرکیانی،

 ورد ـ وردان ـ ورزی ـ ورساز ـ  ورشاسپ =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 ورهرام ـ ورهران = فرشته پیروزی،

 وزیری ـ وشتی ـ وشمگیر ـ ولگاش =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 ون ـ وان ـ ونار ـ ونداد هرمز ـ ونک =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 وهادان ـ وها فریت = به آفرید،

 وهریز ـ وهزاد =  بهزاد، بهروز،

 ویاخنا =  پدر آرشیا از خاندان کرسنا در یشتهای زردشت،

 ویدرفش ـ ویدگا ـ ویراپ ـ ویراف =  نام و لقب ایرانی باستان،

 ویس ـ ویستاپ ـ ویشتاسپ ـ ویسه =  نام و لقب در ایران باستان،

 ویوانها ـ ویونها ـ ویونگهان ـ بیونجهان =  درخشنده،  نام پدر جمشید پادشاه داستانی ایران باستان،

  هـ

 هاراسپ ـ هاراسف هراسپ ـ هاراسپ ـ هارپاک ـ هارپاکوس =  نام و لقب در ایران بزرگ باستان،

 هاله =  دایره بخار مانند و نورانی دور ستارگان و ماه را گویند،

 هامرز ـ هاهوی ـ هباس ـ هاباس ـ هجیر =  نام و لقب در ایران باستان،

 هخامنش =  نیای سلسله هخامنشیان،  به معنی دوستدار شعور و اندیشه، هخا + منش،

 هربد ـ هیربد ـ هردار =  خادم و نگهدار آتشکده،

 هرمز =  نام خدا، نام فرشته ای، نام ستاره مشتری،  یکی از شخصیت های شاهنامه،

 هرمزان ـ هرمزد ـ هرمزدیار ـ هرمزیار =  نام و لقبهایی که از هرمز گرفته شده اند،

 هرواک ـ هزار ـ هزار اسپ ـ هزاران =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 هژیر ـ هجیر =  خوبچهره، ستوده، پسندیده، چابک و هوشیار، زبده و خوب،

 هشتودان ـ وهسودان ـ هشوار ـ هشومند ـ هشیار ـ هشیوار =  خردمند و عاقل،

 هفتان بخت ـ هفت بخت ـ هفتواد =  نام و لقب هایی که از هفت گرفته شده است،

 هما ـ همابخت ـ همافر ـ هماورد ـ هماویز ـ هماوی ـ همایون =  از هما به معنی فرخنده و خجسته،

 هنر ـ هنر + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 هو بخت ـ هوتس ـ هوتا ـ هوتن ـ هوتنان =  از هو که دعای خوشبختی و سعادت است آمده،

 هور = خور = آفتاب، آتش بخت و طالع،

 هوران ـ هوربانو ـ هورچهر ـ هورداد ـ هوردخت ـ هورزاد ـ هورفر =  از هور آمده است،

 هوش ـ هوشدار ـ هوشمند ـ هوشنگ ـ هوشیار =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 هوفر ـ هوفریا ـ هوگ ـ هوگائو ـ هوگسپ ـ هوگاسپ =  نام و لقب در ایران باستان،

 هوم ـ هومان ـ هومن ـ هویدک =  یکی از شخصیت های شاهنامه،  نام های تاریخی،

 هیر ـ هیرداد ـ هیربد ـ هیرسا ـ هیرمند =  از هیر به معنی آتش پاک آمده است،

  ی

 یاشار =  جاوید،  نامی آذری،

 یارا =  قوت و قدرت و توانایی،  زهره و دلیری،

 یار + پسوند و پیشوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 یاس ـ یاسکا ـ یاسمن ـ یاقوت ـ یاکند ـ یام ـ یان ـ یاور ـ یسکا =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 یزدان = یکی از نامهای خدا، نام فرشته ای،

 یزدان + پسوند =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

 یزد ـ یزدبخت ـ یزدجرد ـ یزدگرد ـ یزدیار ـ یزدین =  نام و لقب در ایران،

 یکتا ـ یغما ـ یگانه ـ یوبه ـ یوشی ـ یوشیتا ـ یوشیج =  نام و فامیل در ایران و قاره کهن و هندوستان،

    توجه:  اگر وبلاگ به هر علت و اتفاق،  مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد،  در جستجوها بنویسید:  وبلاگ انوش راوید،  یا،  فهرست مقالات انوش راوید،  سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید.  از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم،  همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع،  آزاد و باعث خوشحالی من است.

    جنبش برداشت دروغها از تاریخ ایران:  حمله اسکندر مقدونی به ایران بزرگترین دروغ تاریخ،  حمله چنگیز مغول به ایران سومین دروغ بزرگ تاریخ،  و مقالات مهم مانند،  سنت گریزی و دانایی قرن 21،  و دروغ های تاریخ عرب،  تاریخ مغول،  تاریخ تاتار،  و گفتمان تاریخ،  و جدید ترین بررسی های تاریخی در وبلاگ:

http://www.ravid.ir